Đây là thành quả của 26 năm liên tục nghiên cứu và bảo tồn tại thành cổ Susita nằm trên cao nguyên Golan phía Đông biển Galile vốn từng là đô thị phồn hoa mang tên Hippos trong thời kỳ Hy Lạp cổ đại và La Mã - Byzantine.
Tiến sĩ Michael Eisenberg, đồng trưởng nhóm khai quật cùng Tiến sĩ Arleta Koblewska nhận định chiếc nhẫn vàng nhỏ, nặng và tinh xảo này nhiều khả năng từng thuộc về một cô gái trong gia đình quý tộc ở Susita.
Nhóm còn tìm thấy đôi bông tai vàng, trong đó một chiếc có thiết kế đặc biệt tinh xảo được cho là đồ tùy táng may mắn còn nguyên vẹn sau hàng ngàn năm.
Tất cả những hiện vật này đều có niên đại từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 3 sau Công nguyên, phản ánh sự xa hoa, giàu có của tầng lớp thượng lưu thời La Mã.

Không chỉ có trang sức quý hiếm, cuộc khai quật còn phát hiện hàng chục mảnh thạch cao trát vữa trang trí, từng tô điểm cho những bức tường nhà trong khu dân cư cổ đại. Những mảnh vỡ này vẫn còn lưu giữ màu sắc rực rỡ, cho thấy mức độ tinh xảo trong nghệ thuật trang trí và sinh hoạt xa hoa của cư dân xưa.
Hiện các hiện vật đang được bảo tồn cẩn thận và hứa hẹn làm rõ hơn kiến trúc đô thị thời La Mã - Byzantine.
Theo Tiến sĩ Dror Ben-Yosef, nhà khảo cổ phụ trách khu vực miền Bắc của Cơ quan Công viên và Thiên nhiên Israel, thành phố Susita từng đạt đỉnh thịnh vượng trong thời La Mã và Byzantine trước khi bị phá hủy hoàn toàn bởi trận động đất năm 749 sau Công nguyên, không lâu sau khi khu vực bị người Hồi giáo chinh phục.
Tên gọi “Susita”, trong tiếng Hebrew có nghĩa là “ngựa cái” gắn với biểu tượng ngựa và sự di chuyển nay được khôi phục như một điểm đến khảo cổ nổi bật tại Israel.
Dự án khai quật có sự tham gia của sinh viên và tình nguyện viên quốc tế đến từ Mỹ, Đức, Anh, Italy… Đây không chỉ là hoạt động học thuật mà còn là nơi kết nối cộng đồng, quảng bá di sản, góp phần đưa khảo cổ học đến gần hơn với công chúng.
Du khách có thể tham quan trực tiếp địa điểm khảo cổ này vào các ngày trong tuần đến hết tháng Bảy, tận mắt chứng kiến hành trình khai mở lịch sử kéo dài suốt hơn hai thiên niên kỷ.
Susita không chỉ là nơi gìn giữ di tích cổ mà còn là minh chứng sống động cho sự trường tồn của văn minh, vẻ đẹp nghệ thuật và nỗ lực khám phá không ngừng nghỉ của con người hiện đại.