Tin tứcTrong kỷ nguyên số, giới trẻ - đối tượng từng được xem là “độc giả tiềm năng” - đang dần rời xa báo chí chính thống để chuyển sang mạng xã hội như TikTok, Instagram, Facebook hay YouTube để cập nhật tin tức.
Theo khảo sát của Reuters Institute, tỷ lệ người trẻ dưới 25 tuổi tiếp cận tin tức qua nền tảng xã hội cao hơn nhiều so với việc đọc báo trực tuyến hay truyền hình truyền thống.
“Báo chính thống thường quá nghiêm túc, hình thức khô khan và có phần chậm cập nhật hơn mạng xã hội”, Nguyễn Tấn Lộc, sinh viên năm 4 ngành Ngôn ngữ Anh tại TPHCM, chia sẻ. “Em thường chỉ đọc báo khi có bài viết nào đó được chia sẻ trên story bạn bè”.
Sự thay đổi trong thói quen tiếp nhận thông tin đặt ra yêu cầu cấp thiết, đó là báo chí không chỉ “đúng” mà còn phải “hấp dẫn” và “đúng lúc”.
Tư duy mới trong làm báo
Nhiều tòa soạn trong nước đã chủ động chuyển mình. Bên cạnh phiên bản báo điện tử truyền thống, các hình thức truyền tải như podcast, video ngắn, đồ họa thông tin (infographic), báo chí kể chuyện (storytelling) đang được áp dụng mạnh mẽ.
“Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM (VOH) đã có những bước đi đáng chú ý khi mở kênh TikTok, đẩy mạnh hoạt động của fanpage VOH và tập trung lan tỏa nội dung qua các nền tảng mạng xã hội,” nhà báo Nguyễn Minh Phương, hiện công tác tại đài, chia sẻ. “Việc này giúp báo chí truyền thống tiếp cận gần hơn với công chúng trẻ, đồng thời vẫn giữ được tính chính thống và vai trò định hướng thông tin.”
Làm mới báo chí không chỉ là thay đổi kỹ thuật, mà cần đổi mới tư duy làm báo - cởi mở hơn, sẵn sàng lắng nghe và đối thoại.
Giới trẻ ngày nay không thờ ơ với thông tin, mà đơn giản là họ lựa chọn những cách tiếp cận mới mẻ và phù hợp hơn với nhịp sống hiện đại. Nếu báo chí truyền thống vẫn duy trì lối đưa tin có phần “khuôn mẫu” và xa rời trải nghiệm số, người trẻ sẽ dần rời bỏ. Tuy nhiên, khi báo chí biết chủ động thay đổi - từ cách truyền tải, ngôn ngữ đến nền tảng - thì thế hệ trẻ hoàn toàn sẵn sàng quay lại, đồng hành và tiếp nhận những giá trị thông tin chính thống.
Các nhà báo trẻ chính là lực lượng có thể kiến tạo sự kết nối này. Họ hiểu thói quen của bạn bè cùng thế hệ, nắm bắt xu hướng và có khả năng sáng tạo trên nhiều nền tảng. Việc trao quyền và khuyến khích đổi mới từ lực lượng này là một hướng đi chiến lược.
Tại Lễ tuyên dương "Nhà báo trẻ tiêu biểu" năm 2025 do Đoàn Thanh niên Chính phủ tổ chức mới đây nhân kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam., Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn kỳ vọng các nhà báo trẻ - lực lượng kế thừa nền báo chí cách mạng - luôn giữ vững ba phẩm chất cốt lõi: “Tâm trong, Trí sáng, Bút sắc”.
Theo Phó Thủ tướng, “Tâm trong” là tinh thần phụng sự vô tư; “Trí sáng” giúp nhận diện đúng sự thật; “Bút sắc” là vũ khí bảo vệ chân lý, đấu tranh với tiêu cực.
Ông cũng mong các nhà báo trẻ tận dụng lợi thế công nghệ để dẫn đầu trong chuyển đổi số, phát triển báo chí đa nền tảng và chống lại tin giả, góp phần làm sạch không gian mạng.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh báo chí là nghề học suốt đời, đòi hỏi các nhà báo không ngừng rèn luyện kiến thức và bản lĩnh để giữ vững tính khách quan, công tâm trong mỗi bài viết.
Giữ vai trò định hướng, không chạy theo thị hiếu
Thích ứng không có nghĩa là chiều theo thị hiếu tức thời. Báo chí cách mạng - với vai trò là kênh thông tin chính thống - cần tiếp tục là người dẫn đường về tri thức, chuẩn mực và giá trị.
Hơn cả việc đưa tin, báo chí phải giữ vững sứ mệnh cao cả là phụng sự Tổ quốc và Nhân dân, đấu tranh bảo vệ cái đúng, phản bác sai lệch, lan tỏa tinh thần yêu nước, khơi dậy khát vọng phát triển.
Trong bối cảnh thông tin đa chiều, báo chí cách mạng cần kiên định vai trò, góp phần xây dựng xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Thay vì “câu view”, báo chí hiện đại cần gieo thói quen tiếp cận thông tin đúng đắn, qua những sản phẩm vừa chất lượng, vừa gần gũi với người đọc trẻ.
Trong dòng chảy chuyển động không ngừng của công nghệ và thông tin, kết nối lại với công chúng trẻ không chỉ là một thách thức mà còn là cơ hội để báo chí cách mạng khẳng định sức sống mới. Khi tư duy đổi mới đi cùng kỹ năng nghề nghiệp được rèn luyện, khi nội dung chất lượng được trình bày bằng những hình thức trẻ trung và sáng tạo, báo chí không chỉ giữ vai trò định hướng, mà còn trở thành người bạn đồng hành của thế hệ mới.