Khi mạng xã hội không còn là niềm vui
Sau nhiều năm gắn bó với mạng xã hội, một bộ phận giới trẻ bắt đầu cảm thấy mệt mỏi với việc liên tục cập nhật thông tin, so sánh bản thân và áp lực từ việc duy trì hình ảnh trực tuyến. Họ nhận ra rằng thời gian dành cho mạng xã hội không mang lại giá trị thực sự thậm chí ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần.
Mạng xã hội từng là “sợi dây kết nối” không thể thiếu trong đời sống giới trẻ. Nhưng sau nhiều năm phụ thuộc, lướt không nghỉ, liên tục chia sẻ và phản ứng với hàng loạt thông tin không ít người nhận ra mình đang đánh mất sự riêng tư, mất tập trung và thường xuyên rơi vào trạng thái so sánh bản thân với người khác.

Một khảo sát gần đây của Đại học Quốc gia TPHCM cho thấy, gần 70% sinh viên cảm thấy mệt mỏi vì áp lực phải thể hiện bản thân trên mạng xã hội. Tâm lý “sống để được nhìn thấy” khiến họ luôn bất an, sợ bị bỏ lại phía sau nếu không đăng bài, không tương tác, không theo kịp xu hướng.
Theo báo cáo từ Báo Mới, xu hướng “cai nghiện mạng xã hội” đang trở nên phổ biến, khi người dùng tìm cách giảm bớt việc sử dụng internet, ưu tiên kết nối thực tế và nội dung chân thực hơn.

Lý do người trẻ chọn giảm mạng xã hội
Có ba lý do phổ biến khiến giới trẻ bắt đầu “giảm kết nối ảo”:
1. Kiệt sức số: Việc tiếp nhận quá nhiều thông tin mỗi ngày, từ tin tức tiêu cực đến quảng cáo, khiến não bộ luôn trong trạng thái căng thẳng.
2. Ảnh hưởng giấc ngủ và sức khỏe thể chất: Thức khuya để lướt mạng, xem video ngắn, khiến nhiều người khó ngủ, ngủ không sâu, thậm chí ảnh hưởng thị lực, tư thế, cổ vai gáy.
3. Tâm lý so sánh, tự ti: Việc thấy bạn bè chia sẻ những khoảnh khắc hào nhoáng khiến không ít người cảm thấy bản thân “thua kém”, dù cuộc sống thật chưa chắc như mạng.

Những cách thức “cai nghiện” phổ biến
Để giảm sự phụ thuộc vào mạng xã hội, nhiều người trẻ áp dụng các biện pháp như:
Thiết lập thời gian sử dụng: Giới hạn thời gian truy cập vào các ứng dụng mạng xã hội mỗi ngày.
Tắt thông báo: Loại bỏ các thông báo không cần thiết để giảm sự phân tâm.
Dành thời gian cho hoạt động thực tế: Tham gia các hoạt động ngoại khóa, gặp gỡ bạn bè trực tiếp thay vì trò chuyện qua mạng.
Thực hành chánh niệm: Áp dụng các kỹ thuật thiền định, yoga để tăng cường sự tập trung và giảm căng thẳng.
Lợi ích từ việc giảm sử dụng mạng xã hội: Cải thiện sức khỏe tinh thần: Giảm lo âu, trầm cảm và cảm giác cô đơn; tăng năng suất làm việc: Tập trung hơn vào công việc và học tập; cải thiện chất lượng giấc ngủ: Giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình trước khi ngủ; tăng cường mối quan hệ thực tế: Dành nhiều thời gian hơn cho gia đình và bạn bè.
Việc “cai nghiện” mạng xã hội không đồng nghĩa với việc bài xích công nghệ. Nhiều bạn trẻ vẫn dùng mạng để học tập, làm việc và giải trí nhưng họ chủ động hơn trong cách dùng. Thay vì bị chi phối bởi các thuật toán họ đặt ra ranh giới rõ ràng để mạng xã hội là công cụ phục vụ – chứ không là thứ điều khiển mình.