Tin tứcNghiên cứu do các nhà khoa học từ Đại học Plymouth và Phòng thí nghiệm biển Plymouth dẫn đầu cho thấy, những thay đổi về tính chất quang học của đại dương đang làm giảm độ sâu của vùng sáng, các lớp nước được ánh sáng mặt trời chiếu vào hỗ trợ 90% sinh vật biển.
Sự tối đi của đại dương ảnh hưởng đến sự phát triển của sinh vật phù du và làm giảm sự thâm nhập của ánh sáng - Ảnh: Getty
Nghiên cứu phân tích dữ liệu vệ tinh và các mô hình số tiên tiến từ năm 2003 đến năm 2022 phát hiện ra rằng, vùng sáng, nơi ánh sáng mặt trời và ánh trăng thúc đẩy tương tác sinh thái, đã trở nên nông hơn trên khắp các vùng rộng lớn ven biển và đại dương.
Hơn 9% diện tích đại dương, một khu vực có diện tích gần bằng Châu Phi, đã chứng kiến độ sâu của vùng quang hợp giảm hơn 50 mét. Khoảng 2,6% diện tích đại dương, mức giảm vượt quá 100 mét.
Trong khi khoảng 10% diện tích đại dương trở nên sáng hơn, xu hướng chung vẫn là đại dương đang tối dần đi, làm dấy lên mối lo ngại cho các loài sinh vật biển phụ thuộc vào ánh sáng để tồn tại, sinh sản và kiếm ăn.
Tiến sĩ Thomas Davies, Phó Giáo sư Bảo tồn Biển tại Đại học Plymouth cho biết: "Kết quả của chúng tôi cung cấp bằng chứng cho thấy những thay đổi như vậy gây ra tình trạng tối tăm trên diện rộng, làm giảm lượng đại dương dành cho các loài động vật phụ thuộc vào mặt trời và mặt trăng để sinh tồn và sinh sản".
Các nhà nghiên cứu cho rằng, nguyên nhân chủ yếu khiến biển bị tối đi là do lượng chất dinh dưỡng và trầm tích chảy tràn từ nông nghiệp và lượng mưa tăng lên, kích thích sự phát triển của sinh vật phù du và làm giảm khả năng thâm nhập của ánh sáng.
Ở vùng biển rộng, nguyên nhân có thể là do sự thay đổi trong quá trình nở hoa của tảo và nhiệt độ bề mặt nước biển tăng cao.
Những tác động này có ảnh hưởng sâu rộng. Khi vùng sáng thu hẹp, các sinh vật phụ thuộc vào ánh sáng bị buộc phải gần bề mặt hơn, làm tăng sự cạnh tranh về thức ăn và tài nguyên.
Điều này có thể gây ra những thay đổi cơ bản trong hệ sinh thái biển, ảnh hưởng đến mọi thứ, từ nghề cá toàn cầu đến vai trò của đại dương trong chu trình carbon và điều hòa khí hậu.
Giáo sư Tim Smyth của Phòng thí nghiệm biển Plymouth nhấn mạnh: “Nếu vùng sáng giảm khoảng 50m ở các vùng rộng lớn của đại dương, các loài động vật cần ánh sáng sẽ buộc phải lên gần bề mặt hơn, nơi chúng sẽ phải cạnh tranh thức ăn và các nguồn tài nguyên khác mà chúng cần. Điều đó có thể mang lại những thay đổi cơ bản trong toàn bộ hệ sinh thái biển”.
Những phát hiện này chỉ ra nhu cầu cấp thiết phải hiểu rõ hơn và giải quyết các nguyên nhân khiến đại dương bị tối đi, điều này có thể gây ra hậu quả sâu sắc đối với đa dạng sinh học biển và sức khỏe con người.
