Thành phố đang nổi lên như một điểm đến chiến lược của các tập đoàn toàn cầu trong lĩnh vực bán dẫn, năng lượng sạch và trí tuệ nhân tạo.
Theo Cục Thống kê TP.HCM, từ đầu năm đến nay, tổng vốn FDI vào thành phố đạt gần 6,2 tỉ USD, tăng 45,67% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng lĩnh vực công nghệ cao thu hút hơn 1 tỉ USD.
Khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) đang trở thành điểm nóng đầu tư. Công ty TNHH Colorful Nylon Fiber (Tập đoàn EVERSON) khởi công nhà máy sợi nhân tạo trên diện tích 6ha, vốn giai đoạn I là 120 triệu USD và sẽ nâng lên 600 triệu USD. Công ty Anson New Energy Technology triển khai dự án sản xuất linh kiện cho ngành ô tô, y tế, hàng không với vốn hơn 40 triệu USD.
Trong ngành bán dẫn, Tập đoàn Tokuyama (Nhật Bản) đã khởi công nhà máy sản xuất polysilicon trị giá 60 triệu USD – nguyên liệu then chốt của ngành bán dẫn. Đây là cơ sở đầu tiên tại Việt Nam sản xuất loại vật liệu này.
Ở khu vực Bình Dương (cũ), tháng 4/2025 đánh dấu sự kiện LEGO khánh thành nhà máy 1,3 tỉ USD. Đây là nhà máy thân thiện môi trường nhất của LEGO toàn cầu, vận hành bằng năng lượng tái tạo từ hơn 12.400 tấm pin mặt trời. Cũng tại đây, Tập đoàn Tokyu (Nhật Bản) bắt đầu khảo sát để mở rộng sang công nghệ cao và bán dẫn, sau khi khu công nghệ thông tin tập trung Bình Dương được phê duyệt.
TPHCM tiếp tục nằm trong tầm ngắm của nhiều tập đoàn lớn. NVIDIA (Hoa Kỳ) đang xem xét xây dựng trung tâm nghiên cứu, phát triển và đào tạo về AI, đồng thời lắp đặt hệ thống siêu máy tính tại thành phố.
Lĩnh vực trung tâm dữ liệu cũng thu hút sự quan tâm của Eaton, Evolution (Warburg Pincus, Hoa Kỳ), Hyosung (Hàn Quốc), NTT Data (Nhật Bản). Ngoài ra, Tập đoàn Smart Tech (Hoa Kỳ) đề xuất xây dựng nhà máy sản xuất pin lưu trữ điện năng, vốn đầu tư 550 – 850 triệu USD.
Theo các chuyên gia, sau sáp nhập, TP.HCM sở hữu nhiều lợi thế hiếm có: quy mô thị trường lớn, hạ tầng công nghiệp mở rộng, chính sách ưu đãi tập trung, nguồn nhân lực trẻ và trung tâm tài chính – dịch vụ đa dạng. Những yếu tố này tạo nền tảng để thành phố trở thành cứ điểm sản xuất công nghệ cao của khu vực.
Ông Đoàn Mạnh Thắng – Giám đốc ngành Nước và Quy hoạch Việt Nam của Royal HaskoningDHV – nhận định nhiều nhà đầu tư đã sẵn sàng nhưng vẫn chờ cơ chế hoàn thiện. “Khi các rào cản chính sách được tháo gỡ, dòng vốn sẽ bùng nổ như chiếc lò xo bị nén lâu ngày”, ông nói.
TS. Trương Minh Huy Vũ – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM – cảnh báo dòng vốn có thể đến nhanh nhưng cũng rời đi nếu hạ tầng, lao động và thủ tục hành chính không đáp ứng kịp thời. Ông đề xuất triển khai mô hình “một trung tâm – ba khu vực – một đặc khu”, trong đó TP.HCM là trung tâm chính sách, còn Bình Dương (cũ) và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) đóng vai trò vận hành các dự án.
Ông Vũ cho rằng bất kỳ gián đoạn nào trong quá trình triển khai cũng có thể ảnh hưởng đến dòng vốn FDI. Do đó, cải thiện môi trường đầu tư, đơn giản hóa thủ tục và nâng cao chất lượng nhân lực là chìa khóa giữ chân các tập đoàn công nghệ.
TPHCM đang hội tụ đủ điều kiện để trở thành trung tâm công nghệ cao của Việt Nam và khu vực. Nếu các chính sách được hoàn thiện kịp thời, làn sóng đầu tư FDI vào công nghệ cao sẽ tiếp tục đổ mạnh, đưa thành phố tiến gần mục tiêu trở thành cứ điểm sản xuất và nghiên cứu hàng đầu châu Á.