Tin tứcCác dự án như đường Vành đai 3, cao tốc TPHCM – Thủ Dầu Một – Chơn Thành, đường Vành đai 4 đoạn cầu Thủ Biên – sông Sài Gòn đều đang bước vào giai đoạn thi công cần khối lượng vật liệu rất lớn. Ước tính, riêng hai dự án cao tốc và vành đai đã cần khoảng 10,6 triệu m³ đất đắp, 3,5 triệu m³ đá và 0,83 triệu m³ cát.
Tuy nhiên, nguồn cung thực tế đang không đáp ứng đủ. Đại diện Công ty cổ phần Xây dựng Hạ tầng Đại Phong cho biết hiện nguồn đá xây dựng chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu, khiến giá vật liệu tăng và tiến độ dự án bị ảnh hưởng. Một số nhà cung cấp bê tông cũng không đủ đá để sản xuất.
Tình trạng tương tự diễn ra với dự án nạo vét suối Cái và các công trình giao thông liên vùng khác. Ông Dương Hoài Thanh – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Đèo Cả – cho biết doanh nghiệp đã kiến nghị cho phép tận dụng đất cải tạo nông nghiệp để san lấp, tương tự các dự án cao tốc trước đây nhằm tiết giảm chi phí.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM, khu vực Bình Dương cũ hiện có 31 mỏ vật liệu còn hiệu lực, tổng trữ lượng đá, cát, đất san lấp hơn 322 triệu m³. Riêng đá xây dựng đạt khoảng 17 triệu m³/năm, đáp ứng gần 80% nhu cầu khu vực. Tuy nhiên, sản lượng thực tế chỉ đạt 60–70% công suất thiết kế.
Đáng lo ngại, nguồn cát và đất san lấp thiếu nghiêm trọng trong 1,5 năm tới. Dự báo cát san lấp chỉ cung ứng được 1,575 triệu m³, so với nhu cầu gần 9 triệu m³; đất san lấp chỉ đủ 6 triệu m³, thiếu gần 9 triệu m³ nữa.
Bà Nguyễn Ngọc Thúy – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM – cho biết, thành phố đang phối hợp các đơn vị tháo gỡ khó khăn trong cấp phép, đất đai, môi trường để mở rộng khai thác mỏ, nâng công suất và hoàn thiện hồ sơ đấu giá quyền khai thác tại Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), dự kiến hoàn thành trong quý IV/2025.
Giải pháp ngắn hạn là tận thu cát từ các dự án nạo vét sông Thị Tính, hồ chứa ở Bà Rịa – Vũng Tàu; đồng thời khuyến khích nhập khẩu cát từ Campuchia, khai thác đất từ cải tạo dân dụng và bóc phủ mỏ đá.
Sở Xây dựng TPHCM cũng được giao công bố giá vật liệu định kỳ, kiểm soát thị trường để tránh đầu cơ, găm hàng, đồng thời nghiên cứu sử dụng cát nghiền, tro xỉ, vật liệu nhân tạo thay thế cát tự nhiên.
Về lâu dài, thành phố sẽ kiến nghị Chính phủ mở rộng chính sách sử dụng vật liệu thay thế, đảm bảo nguồn cung bền vững cho các dự án hạ tầng chiến lược, giảm áp lực lên tài nguyên tự nhiên và môi trường.
