Ngày 3/9, Văn phòng Chính phủ ban hành văn bản số 8160 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính về việc xử lý thông tin báo chí và dư luận liên quan nghĩa vụ tài chính quá cao khi chuyển mục đích sử dụng đất, ảnh hưởng đến sinh kế người dân.
Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất giải pháp áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất để tính tiền sử dụng đất theo hướng phù hợp, khả thi. Kết quả phải báo cáo Thủ tướng trước ngày 10/9/2025.

Hiện nay, khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở, người dân phải nộp toàn bộ phần chênh lệch giữa hai loại đất, thay vì mức 30-50% như trước. Ngoài ra, việc điều chỉnh bảng giá đất tại nhiều địa phương khiến số tiền phải nộp tăng đột biến, thậm chí gấp nhiều lần, gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Nhiều ý kiến còn cho rằng việc phải xây dựng bảng giá đất hàng năm và ban hành để áp dụng ngay từ ngày 1/1 của năm sẽ tốn nguồn lực, thời gian.
PGS-TS Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nhận định bảng giá đất hiện nay thường chênh lệch lớn so với giá thị trường, dẫn đến bất cập trong bồi thường và thu hút đầu tư.
Vì vậy Bộ Tài chính cần xác định hệ số phù hợp để tính nghĩa vụ tài chính của người dân. Sự chênh lệch lớn giữa khung giá đất và giá thị trường đã ảnh hưởng trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp.
Thực tế, tại Hà Nội và TPHCM ghi nhận nhiều hộ dân gặp khó khăn trong chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi nghĩa vụ tài chính tính theo bảng giá đất quá cao. Điều này cũng khiến chi phí sản xuất - kinh doanh chịu gánh nặng, ảnh hưởng đến sinh kế và môi trường đầu tư.
Trước đó, tại cuộc họp ngày 5/8, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng nhấn mạnh cần phân biệt rõ người dân có nhu cầu thực sự về nhà ở với các trường hợp đầu cơ, đồng thời tính toán mức thu hợp lý, bảo đảm quyền lợi và khả năng tiếp cận đất đai, nhất là ở khu vực khó khăn.