Mục tiêu là siết chặt quản lý đối với các sản phẩm có nguy cơ cao, đồng thời khắc phục bất cập trong cơ chế tự công bố hiện nay, qua đó tăng cường hiệu quả bảo đảm an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm lưu thông trên thị trường.
Theo Bộ Y tế, Luật An toàn thực phẩm năm 2010 cùng với Nghị định 15/2018/NĐ-CP từng được đánh giá là bước tiến trong cải cách thủ tục hành chính, giúp giảm hơn 90% chi phí, tiết kiệm khoảng 10 triệu ngày công và hơn 3.700 tỉ đồng cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thực tế triển khai đã bộc lộ nhiều bất cập, đặc biệt là trong việc tự công bố sản phẩm đối với các nhóm thực phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và thực phẩm cho trẻ nhỏ.
Thời gian qua, liên tiếp xảy ra các vụ việc liên quan đến thực phẩm giả, thực phẩm bổ sung kém chất lượng, sữa bột giả với quy mô lớn, gây bức xúc trong dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng. Trước tình hình đó, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành hàng loạt công điện và chỉ thị yêu cầu Bộ Y tế cùng các bộ, ngành liên quan rà soát, đề xuất sửa đổi quy định pháp luật để kịp thời khắc phục.
Dự thảo Nghị quyết mới của Bộ Y tế xác định rõ hai cơ chế công bố: tự công bố và đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Cụ thể, các sản phẩm có mức độ rủi ro thấp như thực phẩm đã qua chế biến, phụ gia thực phẩm hoặc vật liệu bao gói không thuộc nhóm có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia vẫn được phép tự công bố.
Trong khi đó, các sản phẩm có nguy cơ cao ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ đến 36 tháng tuổi sẽ bắt buộc phải thực hiện đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm.
Dự thảo cũng quy định miễn thủ tục công bố đối với sản phẩm, nguyên liệu sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu chỉ phục vụ sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc sử dụng nội bộ, cũng như hàng hóa nhập khẩu theo diện viện trợ.
Đáng chú ý, đối với sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ dưới 36 tháng tuổi nhập khẩu phục vụ viện trợ, dự thảo cho phép miễn cả tự công bố và đăng ký bản công bố.
Ngoài việc phân loại rõ ràng và siết chặt điều kiện công bố, Bộ Y tế cũng đề xuất cơ chế hậu kiểm chặt chẽ hơn. Trong đó có quy định về thu hồi Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố đối với sản phẩm vi phạm và gỡ bỏ thông tin sai phạm trên hệ thống công bố sản phẩm của cơ quan quản lý nhà nước.
Bộ Y tế nhấn mạnh, việc ban hành Nghị quyết mới là yêu cầu cấp thiết nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm, đồng thời tạo hành lang pháp lý minh bạch, rõ ràng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nâng cao chất lượng sản phẩm trên thị trường.
Dự thảo đang được công bố lấy ý kiến rộng rãi tại Cổng thông tin điện tử Chính phủ.

