Tin tứcTheo Trung tâm Báo tin Động đất và Cảnh báo Sóng thần (Viện Các khoa học Trái đất, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), từ 0 giờ đến 13 giờ ngày 6/10, khu vực các xã Măng Bút, Măng Ri, tỉnh Quảng Ngãi (khu vực tỉnh Kon Tum cũ) đã xảy ra 15 trận động đất liên tiếp, với độ lớn dao động từ 2,5 đến 4,9. Trận mạnh nhất có độ lớn 4,9, cấp rủi ro thiên tai cấp 1.
Trận động đất mới nhất có độ lớn 4,0, xảy ra lúc 11 giờ 49 phút 30 giây, tọa độ 14.857 độ Vĩ Bắc, 108.143 độ Kinh Đông, độ sâu chấn tiêu 8,1 km, cấp rủi ro thiên tai cấp 0. Trước đó, trong ngày 5/10, khu vực này cũng ghi nhận 10 trận động đất, nâng tổng số lên 25 trận chỉ trong hai ngày.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Anh, Giám đốc Trung tâm Báo tin Động đất và Cảnh báo Sóng thần, các trận động đất tại Quảng Ngãi là động đất kích thích – loại động đất có cường độ yếu hoặc trung bình, xảy ra do hoạt động của con người, không phải do chuyển động kiến tạo tự nhiên.
Nguyên nhân phổ biến nhất là quá trình tích nước của các hồ chứa thủy điện lớn. Khi nước được tích trong hồ, khối lượng nước khổng lồ tạo áp lực lên nền đất đá bên dưới, làm nước thấm vào các đới đứt gãy, thay đổi trạng thái ứng suất và giảm độ bền của đá, dẫn tới việc kích hoạt lại các đứt gãy địa chất đang tiềm ẩn.
Bên cạnh đó, các hoạt động khai thác khoáng sản quy mô lớn, bơm chất lỏng vào lòng đất, hay vụ nổ dưới lòng đất (như thử nghiệm hạt nhân ngầm) cũng có thể gây ra động đất kích thích.
Động đất kích thích thường có cường độ thấp, hiếm khi gây thiệt hại nghiêm trọng, song có thể gây rung chấn cảm nhận rõ, ảnh hưởng đến đời sống người dân. Hiện tượng này có thể xảy ra liên tục trong vài tháng hoặc vài năm, rồi giảm dần khi điều kiện địa chất ổn định trở lại.
Trung tâm Báo tin Động đất và Cảnh báo Sóng thần cho biết hiện chưa ghi nhận thiệt hại sau các trận động đất tại Quảng Ngãi. Tuy nhiên, do khu vực này gần đới đứt gãy đang hoạt động, cần theo dõi sát diễn biến địa chấn trong thời gian tới.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân khu vực bị ảnh hưởng cần bình tĩnh, tránh tụ tập ở vùng sườn dốc hoặc có nguy cơ sạt lở, đồng thời tuân thủ chỉ đạo của chính quyền và hướng dẫn của cơ quan chuyên môn nếu xuất hiện các rung chấn mới.
Tại Việt Nam, hiện tượng động đất kích thích từng ghi nhận tại Sông Tranh 2 (Quảng Nam cũ) và Kon Plông (Kon Tum cũ). Trận mạnh nhất xảy ra ngày 28/7/2024 tại Kon Plông có độ lớn 5,0, gây rung chấn cảm nhận được ở Đà Nẵng và TP.HCM.
Các chuyên gia nhận định, hoạt động địa chấn kích thích tại Quảng Ngãi có thể còn tiếp diễn, nhưng ít khả năng gây thiệt hại nghiêm trọng.
