Tin tứcTheo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến năm 2024, cả nước gần 28.000 trang trại được thống kê với giá trị sản xuất bình quân đạt 4 tỷ đồng/năm, diện tích bình quân 3,52 ha/trang trại, sử dụng bình quân 3,8 lao động/trang trại.
Ước tính tỉ lệ doanh thu của khu vực trang trại đóng góp 9,3% doanh thu, 10,3% GDP, 17,7% kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành nông nghiệp.
Nhiều mô hình trang trại đã phát triển theo hướng tích tụ đất đai, chuyên canh hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, liên kết sản xuất-tiêu thụ theo chuỗi giá trị, kết hợp với hoạt động phi nông nghiệp như du lịch sinh thái, giáo dục trải nghiệm, năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, phần lớn trang trại đang phát triển tự phát, quy mô nhỏ, chất lượng lao động thấp. Nhiều chủ trang trại hạn chế về năng lực quản trị, khả năng tài chính, hiểu biết thị trường, chưa ứng dụng nhiều về khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến. Tình trạng vi phạm về đất đai, xây dựng, ô nhiễm môi trường còn phổ biến.
Các chính sách hỗ trợ kinh tế trang trại tản mạn ở nhiều văn bản hoặc lồng ghép nên khó khăn trong triển khai, tiếp cận…
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, mô hình trang trại đang phát triển mạnh, thể hiện một phương thức sản xuất tiên tiến hơn so với hộ gia đình, hướng tới sản xuất hàng hóa, chuyên môn hóa, mở rộng quy mô, thay vì tự cung tự cấp. Mục tiêu là chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, gắn sản xuất với dịch vụ, thương mại và thị trường.
Do đó, Nghị định cần thể hiện được tư duy và lý luận mới để định nghĩa, phân loại, xác định rõ mô hình trang trại, từ đó ban hành chính sách phù hợp, khuyến khích những mô hình trang trại mới, hiện đại như: Trang trại nông nghiệp hữu cơ, trang trại sản xuất lúa phát thải thấp, trang trại đa sản phẩm, trang trại nông nghiệp sinh thái hoặc kết hợp du lịch-nông nghiệp, gắn với ứng dụng khoa học-công nghệ, chuyển đổi số, quản trị hiện đại và tiêu chí bền vững…
Đây là hướng đi đúng để phát triển kinh tế nông nghiệp hiện đại, tạo giá trị gia tăng, kết hợp sản xuất với dịch vụ, du lịch và bảo vệ môi trường.
Phó Thủ tướng đề nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, tiếp thu các ý kiến từ bộ, ngành, chuyên gia, hiệp hội để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị định theo hướng xây dựng hệ thống cơ chế, chính sách vượt trội hơn cho mô hình kinh tế trang trại, trong đó tập trung vào đầu tư, thủy lợi, nghiên cứu-ứng dụng công nghệ, giống, phân bón, quản trị, chuyển đổi số…
Đặc biệt là xác định xuất xứ, mã định danh và tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp. Tất cả các sản phẩm của trang trại phải đạt chuẩn OCOP cấp quốc gia chứ không chỉ của xã, phường hay tỉnh.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các mô hình trang trại hiện nay rất phong phú, phản ánh tính chủ động của nông dân và doanh nghiệp.
Nếu Nhà nước có chính sách hỗ trợ phù hợp, các mô hình kinh tế trang trại sẽ lan tỏa thành phong trào toàn quốc, góp phần thay đổi căn bản phương thức sản xuất nông nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh và đưa nông nghiệp Việt Nam lên vị thế mới.
