Tin tứcTrong đó nhấn mạnh thực trạng hơn 600 khu đất với tổng diện tích gần 3.600ha chưa được khai thác, gây lãng phí lớn và ảnh hưởng đến nguồn cung nhà ở, nhất là phân khúc giá rẻ.
Theo HoREA, thị trường bất động sản TPHCM đã bước qua giai đoạn khó khăn nhất và chuyển sang đà phục hồi kể từ quý II/2024. Tăng trưởng toàn thị trường năm 2024 đạt 9%, và 6 tháng đầu năm nay đạt 9,1%. Tuy nhiên, sự phục hồi này chưa thật sự bền vững và cân bằng.
Chủ tịch HoREA – ông Lê Hoàng Châu – cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến thị trường phát triển lệch là do thiếu nghiêm trọng nguồn cung nhà ở thương mại giá vừa túi tiền và nhà ở xã hội, trong khi nhà ở cao cấp chiếm tới 100% sản phẩm mới trong 6 tháng qua.
Cụ thể, chỉ có 4 dự án đủ điều kiện huy động vốn với tổng cộng 3.353 căn hộ, đều thuộc phân khúc cao cấp, tổng giá trị khoảng 10.239 tỷ đồng. Không có căn nào thuộc nhà ở trung cấp hoặc giá rẻ.
Dù TPHCM đặt mục tiêu phát triển 35.000 căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021–2025, nhưng đến nay mới đạt khoảng 11,7% kế hoạch. Trong 6 tháng đầu năm, chỉ có thêm 205.000m² sàn nhà ở xã hội được xây dựng, tương đương khoảng 4.100 căn.
Tính từ năm 2021 đến nay, tổng diện tích sàn xây mới toàn thị trường đạt gần 33,7 triệu m², song phần lớn rơi vào phân khúc trung và cao cấp.
HoREA đánh giá việc thiếu nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá rẻ là hệ quả của các vướng mắc pháp lý, khó khăn trong giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư kéo dài, cũng như năng lực hạn chế của một số chủ đầu tư.
Theo báo cáo, từ 2015–2023, có 220 dự án bị vướng pháp lý, trong đó 86 dự án ngừng hoặc chưa triển khai, tổng diện tích gần 964ha với 54.051 căn hộ bị “treo”. Nguyên nhân chủ yếu là chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính, không được phê duyệt quy hoạch, hoặc gặp vướng mắc trong quá trình điều chỉnh dự án.
Để tháo gỡ, HoREA đề xuất UBND TPHCM rà soát và thí điểm khai thác 616 khu đất gần 3.600ha. Riêng TPHCM có 371 khu đất (hơn 2.000ha), gồm cả dự án đã có quyền sử dụng đất, đang chờ cấp đất, hoặc thuộc diện di dời – chuyển đổi chức năng. Bình Dương cũ được đề xuất bổ sung 245 khu đất (1.592ha), đạt chưa đến 50% kế hoạch sử dụng đất ở giai đoạn 2021–2030.
HoREA cũng kiến nghị thành phố chỉ đạo các sở, ngành tháo gỡ vướng mắc cho 220 dự án, trong đó có 68 dự án nhà ở thương mại bị dừng hoặc chậm tiến độ.
Do thiếu nguồn cung mới và chi phí đầu vào tăng, giá nhà ở TPHCM vẫn ở mức cao. Căn hộ cao cấp năm 2024 có giá trung bình khoảng 90 triệu đồng/m², tương đương 9,7 tỷ đồng/căn – vượt xa khả năng chi trả của người thu nhập trung bình và thấp.
HoREA cảnh báo nếu không kịp thời khơi thông pháp lý, khai thác quỹ đất và điều chỉnh cơ cấu sản phẩm, thị trường bất động sản TPHCM sẽ tiếp tục phát triển lệch pha, thiếu bền vững và đẩy xa giấc mơ an cư của đại đa số người dân.
