Tin tứcTại đây, Chánh án TAND tối cao Lê Minh Trí nhấn mạnh ngành tòa án đang trải qua hai biến động rất mạnh: thành lập tòa án khu vực và bố trí lại nhân sự thẩm phán.
Theo ông Trí, trước đây cả nước có 693 tòa án cấp huyện, nay chỉ còn 355 tòa án khu vực – giảm gần một nửa. Tuy nhiên, nhiệm vụ, chức năng của tòa khu vực lại mở rộng, bao gồm cả xét xử án hình sự, dân sự, hành chính và kinh doanh thương mại. Điều này đòi hỏi TAND tối cao phải tăng cường nguồn lực và đội ngũ thẩm phán có năng lực cao cho mô hình mới.
Biến động thứ hai là cơ chế phân bổ thẩm phán. Ông Trí nêu rõ, tới đây, thẩm phán cao cấp sẽ được phân công làm việc tại tòa án khu vực – điều từng hiếm gặp trước đây, khi chỉ có thẩm phán sơ cấp đảm nhiệm. Đây là một thay đổi quan trọng nhằm nâng cao chất lượng xét xử và phân quyền rõ ràng theo mô hình ba cấp tòa án: Tòa án tối cao, cấp tỉnh và khu vực.
Liên quan việc thành lập tòa án chuyên biệt tại các Trung tâm tài chính quốc tế, ông Trí cho biết đây là mô hình mới, mang tính chất đặc thù, hẹp và chưa có tiền lệ tại Việt Nam. Vì vậy, cần nghiên cứu xây dựng luật riêng, thay vì sửa đổi rải rác các luật hiện hành.
Trong khi đó, Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết cơ quan này đã tiếp thu theo hướng bổ sung quy định về tòa chuyên biệt trong Luật Tổ chức TAND, còn các nội dung cụ thể sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định. Việc áp dụng pháp luật, ngôn ngữ tố tụng, cơ cấu tổ chức, thẩm phán xét xử... sẽ được xây dựng theo nguyên tắc phù hợp thực tiễn và tham khảo kinh nghiệm quốc tế.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đặc biệt lưu ý việc sắp xếp lại bộ máy, cơ sở vật chất sau khi thành lập tòa án khu vực. Ông nhấn mạnh, cần có kế hoạch sử dụng hiệu quả trụ sở tòa án cũ để tránh lãng phí, trong bối cảnh nhiều địa phương còn thiếu trụ sở làm việc. Đồng thời, ông yêu cầu ngành tòa án phải nâng cao chất lượng đội ngũ thẩm phán, không chỉ có tâm mà còn có tầm và năng lực để xử án "nghiêm minh nhưng thấu tình đạt lý", góp phần bảo vệ quyền lợi người dân, doanh nghiệp.
Ngoài ra, Chánh án Lê Minh Trí cũng khẳng định nguyên tắc không can thiệp vào nội dung các phán quyết trọng tài thương mại. Việc xem xét chỉ tập trung vào thủ tục tố tụng và các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam, nếu có vi phạm thì mới xem xét hủy phán quyết.
Phiên thảo luận thể hiện rõ quyết tâm của ngành tòa án trong việc đổi mới bộ máy, nâng cao hiệu lực hoạt động và theo kịp yêu cầu phát triển trong tình hình mới.
