Tin tứcNằm trên đồi Cù Lao thơ mộng, Tháp Bà Ponagar là một quần thể kiến trúc Chăm cổ đặc sắc, có niên đại từ khoảng thế kỷ thứ VIII đến thế kỷ XIII. Đây là một trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu Thiên Y A Na – vị thần được người Chăm và người Việt tôn kính.
Di tích đã được xếp hạng kiến trúc nghệ thuật quốc gia từ năm 1979 và Lễ hội Tháp Bà Ponagar cũng được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2012.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, Tháp Bà Ponagar không ngừng được quan tâm đầu tư, bảo tồn một cách bài bản, phát huy mạnh mẽ vai trò là trung tâm tín ngưỡng thờ Mẫu tiêu biểu không chỉ ở Khánh Hòa mà còn của cả khu vực Nam Trung Bộ.
Nơi đây còn là địa điểm diễn ra các chương trình biểu diễn nghệ thuật định kỳ như “Linh thiêng xứ Trầm”, “Trăng soi dáng Tháp”, góp phần làm phong phú thêm đời sống văn hóa, mang đến cho người dân và du khách những trải nghiệm đậm đà bản sắc truyền thống.
Với những giá trị lịch sử, nghệ thuật và văn hóa đặc biệt, Tháp Bà Ponagar đã chính thức được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định 152 ngày 17/1/2025.
Lễ đón nhận lần này còn vinh danh “Tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định1651 ngày 3/6/2025 của Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL.
Đặc biệt, Thánh Mẫu Thiên Y A Na – vị thần được thờ phụng tại Tháp Bà Ponagar – còn được coi là Thủy tổ nghề Trầm.
Chính vì vậy, nghề Trầm hương ở Khánh Hòa đã phát triển mạnh mẽ qua nhiều thế hệ, tạo ra nhiều sản phẩm OCOP đa dạng, đặc trưng, góp phần tạo nên bản sắc độc đáo của “Xứ Trầm hương”.
Việc công nhận tri thức này sẽ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của một ngành nghề truyền thống đặc sắc, gắn liền với văn hóa tâm linh của địa phương.
