Tin tứcĐề xuất này đang gây nhiều tranh cãi trong Quốc hội và dư luận xã hội, đặc biệt trong bối cảnh liên tiếp nhiều vụ việc thuốc và thực phẩm chức năng giả bị phát hiện trong thời gian qua.
Án tử hình - Lằn ranh đạo đức hay rào chắn sinh mạng?
Theo bà Phạm Khánh Phong Lan – Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM, không nên bỏ án tử hình với hành vi sản xuất, buôn bán thuốc giả vì đây là tội ác ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe người dân, đồng thời thể hiện sự táng tận lương tâm.
Bà Lan nhấn mạnh: “Nếu chúng ta nhân đạo với tội phạm thì vô hình trung lại tàn nhẫn với người dân”. Bản án tử hình không chỉ là biện pháp pháp lý nghiêm khắc mà còn là thông điệp răn đe rõ ràng của luật pháp đối với các hành vi coi thường đạo đức và mạng sống con người.
Ngoài yếu tố pháp lý, bà Lan cũng chỉ ra những kẽ hở trong công tác quản lý, đặc biệt là công tác thanh kiểm tra. Với số lượng gần 30.000 loại thuốc và thực phẩm chức năng, thanh tra đột xuất và dựa trên phản ánh từ xã hội là giải pháp khả thi và hiệu quả hơn so với kiểm tra định kỳ theo kế hoạch.
Bà cũng nhấn mạnh vai trò của mạng xã hội như một kênh cảnh báo hữu hiệu, đồng thời kêu gọi người tiêu dùng thận trọng khi mua hàng qua mạng, không nên tin tưởng mù quáng vào những quảng cáo hoặc những “bác sĩ mạng” không rõ danh tính.
Pháp luật phải nghiêm để bảo vệ người ngay và ngăn ngừa kẻ gian
Đồng quan điểm, đại biểu Dương Khắc Mai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông, cho rằng thời điểm này chưa nên bỏ án tử hình với tội danh trên. Theo ông, phần lớn doanh nghiệp làm ăn chân chính nhưng một bộ phận nhỏ vì lợi ích đã chà đạp đạo đức, pháp luật.
Pháp luật, theo ông Mai, cần đóng vai trò là rào chắn không chỉ để trừng phạt mà còn triệt tiêu động cơ tội phạm đảm bảo sự công bằng trong sản xuất kinh doanh và bảo vệ lợi ích của người dân những người cuối cùng gánh chịu hậu quả từ sản phẩm giả.
Lỗ hổng trong cơ chế tự công bố và hậu kiểm yếu kém
Từ góc độ chuyên môn y tế, đại biểu Trần Khánh Thu (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình) cảnh báo rằng hệ thống kiểm soát chất lượng hàng hóa hiện nay còn nhiều lỗ hổng, đặc biệt là cơ chế tự công bố chất lượng sản phẩm.
Hiện nay, nhiều loại thực phẩm chức năng, thuốc bổ sung được phép lưu hành mà không cần qua khâu kiểm định trước từ cơ quan chuyên môn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp gian dối. Dù cơ chế này giúp giảm thủ tục cho doanh nghiệp, nhưng cũng tăng rủi ro cho sức khỏe cộng đồng, đặc biệt khi hậu kiểm vẫn còn lỏng lẻo.
Bà Thu kiến nghị cần siết chặt hậu kiểm, bắt buộc công khai minh bạch hồ sơ công bố sản phẩm trực tuyến, và áp dụng hình thức truy xuất nguồn gốc bắt buộc đối với những nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, sữa dinh dưỡng y học...
Tội ác không thể “tha thứ bằng nhân đạo”
Cả ba đại biểu đều thống nhất rằng, hành vi sản xuất và buôn bán thuốc giả không đơn thuần là vi phạm hành chính hay gian lận thương mại mà là hành vi giết người gián tiếp, hủy hoại sức khỏe và sinh mạng con người trong âm thầm và kéo dài.
Khi một loại thuốc giả được tung ra thị trường nó không chỉ khiến người bệnh mất đi cơ hội được chữa trị đúng mà còn gây tổn thất kinh tế, làm mất niềm tin vào hệ thống y tế và quản lý.
Tội danh này cần hình phạt đủ mạnh để răn đe, và án tử hình trong một số trường hợp đặc biệt nghiêm trọng là cần thiết để thể hiện quyết tâm của pháp luật và đạo đức xã hội.
Trong một xã hội mà lòng tin của người dân vào hệ thống pháp luật và y tế đang bị thử thách bởi những vụ việc thuốc giả, thực phẩm giả việc giữ lại án tử hình với các tội danh đặc biệt nghiêm trọng như sản xuất, buôn bán thuốc giả là điều cần thiết.
