Tin tứcTrong đó đáng chú ý là hàng loạt khoản đầu tư dài hạn, đầu tư vào công ty con, công ty liên kết bị thua lỗ nghiêm trọng, với số tiền lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.
Cụ thể, báo cáo cho thấy cả 9/9 tập đoàn, tổng công ty được kiểm toán đều ghi nhận có lãi, trong đó một số đạt tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu từ 10% đến hơn 20%. Tuy nhiên, việc quản lý vốn, tài sản vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều đơn vị kê khai chưa đúng nghĩa vụ với ngân sách, hạch toán sai doanh thu, chi phí, tài sản và nguồn vốn.
Đáng lo ngại, một số đơn vị có hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu cao, không chi trả cổ tức đầy đủ, chưa góp đủ vốn điều lệ, hoặc sở hữu vốn vượt vốn điều lệ nhưng chưa được phê duyệt phương án tăng vốn. Một số đơn vị bị đưa vào diện giám sát tài chính đặc biệt.
Về đầu tư tài chính, nhiều khoản đầu tư dài hạn của các "ông lớn" bị thua lỗ. Ví dụ:
-
Công ty mẹ – Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV): 4 khoản đầu tư vào công ty con lỗ lũy kế hơn 412 tỷ đồng (trên vốn góp 1.759 tỷ đồng).
-
Tổng công ty Khoáng sản TKV: Một khoản đầu tư không bảo toàn vốn và ba khoản khác chưa chia cổ tức.
-
Công ty mẹ – HUD: Công ty CP Đầu tư Xây dựng Đô thị Việt Nam lỗ 14,4 tỷ đồng, CTCP Sài Gòn – Rạch Giá lỗ gần 124,5 tỷ, CTCP Khách sạn – Du lịch Bảo Việt lỗ hơn 73 tỷ đồng.
-
Vinapharm: CTCP Dược phẩm TW2 lỗ hơn 122 tỷ đồng, CTCP Dược Davina lỗ 18,39 tỷ đồng.
-
Vinataba: Ba trong sáu công ty liên kết lỗ lũy kế 225,6 tỷ đồng.
Ngoài ra, SCIC (Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước) cũng có nhiều khoản đầu tư không hiệu quả. Tính đến 31/12/2023, 3/14 doanh nghiệp do SCIC đầu tư trực tiếp lỗ lũy kế hơn 32.581 tỷ đồng. Hai doanh nghiệp không chia cổ tức trong giai đoạn 2019–2023. SCIC cũng chưa hoàn tất cổ phần hóa tại nhiều đơn vị, chưa xây dựng chiến lược đầu tư dài hạn và còn để chậm báo cáo giám sát tài chính.
Cũng theo báo cáo, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) ghi nhận lỗ lũy kế hơn 50.611 tỷ đồng, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam lỗ 884 tỷ, Tổng công ty Cà phê Việt Nam lỗ hơn 738 tỷ tính đến cuối năm 2023.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2022–2023, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (UBQLVNN) chưa phê duyệt nhiều đề án cơ cấu, kế hoạch đầu tư và chiến lược phát triển của các doanh nghiệp. 10/12 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước chưa được xếp loại năm 2023.
Kiểm toán Nhà nước kết luận, nhiều quy định giữa UBQLVNN và SCIC về bổ sung, thoái vốn, trách nhiệm đại diện chủ sở hữu còn thiếu thống nhất, cần sớm được hoàn thiện để nâng cao hiệu quả giám sát vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
