Đề án vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là bước tiến chiến lược, nhằm đưa Quảng Nam – nơi được mệnh danh là “thủ phủ sâm Ngọc Linh” – trở thành trung tâm phát triển dược liệu quy mô quốc gia, gắn kết sản xuất, chế biến sâu và thương mại hóa các sản phẩm y học cổ truyền.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh: Dược liệu là tài nguyên quý, đóng vai trò ngày càng quan trọng trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng và phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững. Việt Nam hiện nằm trong nhóm 15 quốc gia giàu tiềm năng về dược liệu, với hơn 5.000 loài thực vật có công dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, ngành dược liệu trong nước vẫn chủ yếu khai thác thô, giá trị gia tăng thấp, chưa hình thành chuỗi sản xuất hiện đại.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, vùng Tây Nguyên – miền Trung, đặc biệt là Quảng Nam, có điều kiện thổ nhưỡng lý tưởng và diện tích trồng dược liệu lớn, đủ cơ sở để hình thành trung tâm công nghiệp chế biến và phát triển thương hiệu quốc gia. Ông kêu gọi đẩy mạnh đầu tư vào chuỗi khép kín từ nuôi trồng, chế biến đến tiêu thụ, đồng thời khuyến khích thành lập các hợp tác xã và hiệp hội ngành hàng dược liệu.
Nhiều doanh nghiệp lớn cam kết đồng hành với tỉnh. Ông Trần Bá Dương – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn THACO – khẳng định xem đây là “sứ mệnh doanh nhân với đất nước,” cam kết đầu tư dài hạn vào lĩnh vực này. Trong khi đó, Công ty Dược OPC và Traphaco đều cho biết sẽ xây dựng vùng trồng công nghệ cao, đầu tư nhà máy chiết xuất tại Quảng Nam và phát triển các sản phẩm đạt chuẩn xuất khẩu.
Các chuyên gia cũng đề xuất lồng ghép phát triển dược liệu với bảo vệ rừng và sinh kế người dân địa phương, thành lập trung tâm bảo tồn văn hóa thảo dược các dân tộc và xây dựng chính sách giải quyết đầu ra ổn định, tránh tình trạng “sốt giá” như từng xảy ra với nhiều loại cây thuốc trong quá khứ.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Đề án mới là bước khởi đầu. “Còn rất nhiều việc phải làm để đưa sâm Ngọc Linh từ biểu tượng địa phương trở thành thương hiệu quốc gia và quốc tế.” Ông cũng yêu cầu các tỉnh lân cận phối hợp chặt chẽ với Quảng Nam trong quy hoạch vùng, phát triển hạ tầng, cơ chế chính sách và ứng dụng công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo vào chuỗi sản xuất – chế biến.
Chính phủ khẳng định sẵn sàng hỗ trợ các địa phương đề xuất chính sách đặc thù, miễn là phù hợp và mang lại hiệu quả thực chất. Phó Thủ tướng kêu gọi sự phối hợp đồng bộ giữa bốn nhà: Nhà nước – doanh nghiệp – nhà khoa học – người dân, nhấn mạnh “đã ký thì phải làm ngay” để Đề án sớm đi vào hiện thực.
Tại hội nghị, nhiều biên bản ghi nhớ và thỏa thuận hợp tác đã được ký kết, mở đầu cho quá trình hình thành trung tâm dược liệu quốc gia, lấy Quảng Nam làm hạt nhân và sâm Ngọc Linh làm biểu tượng phát triển ngành dược liệu Việt Nam trong giai đoạn mới.