Tin tứcTheo dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự đang được Bộ Công an xây dựng, quy định mới sẽ phân biệt rõ giữa các cấp độ tự động hóa của phương tiện. Cụ thể, chỉ các phương tiện đạt cấp độ 4 và 5 (tức có khả năng tự động điều khiển toàn bộ hoạt động của xe) mới được coi là “phương tiện giao thông thông minh” và phải cấp phép hoạt động đặc thù.
Trong khi đó, các phương tiện tự động hóa một phần – tức đạt cấp độ 1, 2 hoặc 3 – sẽ không bị coi là phương tiện giao thông thông minh và không cần xin cấp phép hoạt động đặc thù như hiện nay. Nếu dự luật được thông qua, chủ sở hữu các dòng xe có tính năng trợ lái ở mức cơ bản và trung bình sẽ không còn phải thực hiện thủ tục hành chính cấp phép tại cơ quan công an.
Hiện nay, theo Quyết định 1383/2025 của Bộ Công an, để xe có chức năng tự lái một phần được phép lưu hành, người sở hữu cần nộp hồ sơ qua cổng dịch vụ công, dịch vụ bưu chính hoặc trực tiếp tại cơ quan chức năng. Sau đó, trong vòng 7 ngày làm việc, cơ quan cấp phép sẽ kiểm tra, đối chiếu thông tin và nếu hợp lệ sẽ cấp giấy phép hoạt động.
Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều mẫu xe ôtô phổ thông và cao cấp tại Việt Nam hiện đã được trang bị các chức năng hỗ trợ người lái đạt cấp độ 1 và tiệm cận cấp độ 2, như giữ làn đường, giữ khoảng cách, phanh khẩn cấp tự động, cảnh báo va chạm, hỗ trợ đỗ xe... Các chức năng này chỉ hoạt động trong một số điều kiện nhất định và vẫn cần người lái kiểm soát hoàn toàn.
Bộ Công an cho rằng, các chức năng trên chủ yếu nhằm hỗ trợ, giảm tải cho tài xế, giúp nâng cao an toàn giao thông nhưng không thay thế được người điều khiển. Vì vậy, không nên xếp chúng vào diện phương tiện thông minh cần cấp phép đặc thù.
Trong khi đó, với xe đạt cấp độ 4 hoặc 5 – tức có thể tự vận hành, xác định lộ trình, xử lý tình huống mà không cần con người can thiệp – Bộ Công an nhận định đây là công nghệ tiên tiến nhưng điều kiện giao thông tại Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu vận hành an toàn. Do đó, cần có cơ chế cấp phép chặt chẽ nhằm giảm nguy cơ tai nạn và đảm bảo an toàn.
Dự kiến, dự luật sẽ được Chính phủ trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp cuối năm 2025. Nếu được thông qua, quy định mới được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều rào cản thủ tục cho chủ sở hữu xe hiện đại, đồng thời tạo nền tảng pháp lý phù hợp hơn với xu hướng phát triển phương tiện thông minh trong nước.
