Tin tứcBộ Công Thương đang lấy ý kiến dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 72/2025 về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, trong đó đưa ra hai phương án xử lý khoản chi phí chưa được tính vào giá điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Theo EVN, giai đoạn 2022 - 2023 tập đoàn gặp khó khăn lớn do chi phí mua điện tăng cao, chịu tác động từ tình hình địa chính trị thế giới. Lỗ lũy kế hai năm này lên đến khoảng 50.029 tỉ đồng.
Đến hết năm 2024, Công ty mẹ - EVN vẫn còn gần 44.800 tỉ đồng chưa được bù đắp. Nếu không được tính vào giá điện, phần vốn Nhà nước tại EVN sẽ tiếp tục bị giảm, ảnh hưởng đến cân đối tài chính.
Trong dự thảo nghị định, Bộ Công Thương đề xuất hai phương án để đưa khoản chi phí gần 44.800 tỉ đồng vào giá bán lẻ điện bình quân.
Phương án 1: Các khoản chi phí trực tiếp phục vụ sản xuất, cung ứng điện chưa được tính toán, bù đắp đầy đủ trước đây sẽ được xác định dựa trên kết quả kinh doanh của Công ty mẹ EVN. Báo cáo tài chính hằng năm phải được kiểm toán độc lập, đồng thời giảm trừ lợi nhuận khác nếu có. EVN sẽ xây dựng phương án phân bổ chi phí và gửi Bộ Công Thương xem xét.
Phương án 2: Áp dụng cho các khoản chi phí phát sinh từ năm 2022 đến trước khi nghị định mới có hiệu lực. Cách tính toán và yêu cầu báo cáo kiểm toán tương tự phương án 1, nhưng chỉ giới hạn trong giai đoạn này. Bộ Công Thương nhấn mạnh phương án này nhằm xử lý dứt điểm khoản chi phí tồn đọng, không áp dụng cho những năm tiếp theo.
Theo Bộ Công Thương, việc chọn phương án 2 cũng đồng nghĩa đặt yêu cầu EVN và các đơn vị thành viên phải kiểm soát chặt chi phí, tránh để phát sinh tình trạng tương tự trong tương lai.
Dự thảo nghị định còn đề cập đến việc phân bổ chênh lệch tỷ giá. Cụ thể, chênh lệch tỷ giá đánh giá lại chưa phân bổ, hoặc chênh lệch chưa ghi nhận, sẽ được xử lý và thanh toán cho các nhà máy điện theo hợp đồng mua bán điện.
Một điểm mới quan trọng trong dự thảo là cơ chế giám sát điều chỉnh giá điện. Bộ Công Thương sẽ kiểm tra, rà soát và cho ý kiến đối với phương án giá điện của EVN trước khi điều chỉnh, áp dụng cho cả trường hợp tăng và giảm.
Với mức tăng từ 2% đến dưới 5% hoặc giảm từ 1% trở lên, EVN phải báo cáo để Bộ Công Thương thẩm định trước khi thực hiện.
So với quy định hiện hành, Bộ Công Thương chỉ thẩm định trước khi EVN tăng giá, còn giảm giá thì EVN được tự quyết và Bộ mới hậu kiểm.
Quy định mới được kỳ vọng sẽ giúp việc điều chỉnh giá điện minh bạch, có sự giám sát đầy đủ, bảo đảm lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
