Tin tứcSáng 14/11, thảo luận tại hội trường về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị quy định rõ hơn trách nhiệm của UBND cấp xã trong kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm trật tự xây dựng ngay từ giai đoạn đầu; đồng thời bổ sung chế tài đối với người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm kéo dài.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) nhận định dự thảo luật lần này đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung quan trọng như đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh, tăng hậu kiểm và thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về xây dựng. Việc mở rộng các trường hợp miễn giấy phép xây dựng theo hướng giảm "tiền kiểm" được cho là phù hợp, góp phần giảm chi phí và thời gian cho người dân, doanh nghiệp.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng thực tế nhiều địa phương vẫn để xảy ra tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm vỉa hè, đất công, xây vượt tầng hoặc thay đổi công năng. Nhiều công trình không được phát hiện từ sớm, chỉ khi công trình đã xây gần xong hoặc hoàn thiện mới bị phát hiện và xử lý. Trong khi đó, lực lượng chuyên môn về xây dựng ở cấp xã rất mỏng, chủ yếu kiêm nhiệm, dẫn đến khó giám sát kịp thời.
Bà Nga đề xuất cần quy định rõ trách nhiệm của UBND cấp xã, bổ sung cơ chế tăng cường “hậu kiểm”, quy định rõ trách nhiệm của UBND cấp xã trong kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm các quy định xây dựng ngay từ giai đoạn đầu; bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu không phát hiện hoặc không xử lý kịp thời các sai phạm về công trình xây dựng; đồng thời nghiên cứu bố trí lực lượng hỗ trợ quản lý xây dựng tại cơ sở.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) đồng tình với chủ trương sửa đổi luật để phù hợp bối cảnh chuyển đổi số, kinh tế xanh và mô hình chính quyền hai cấp. Ông đề nghị quy định cụ thể cơ chế ủy quyền cho cấp xã trong kiểm tra hiện trường, lập biên bản vi phạm, tạm dừng thi công đối với nhà ở riêng lẻ; áp dụng cơ chế một cửa điện tử, liên thông với cấp tỉnh. Có chế tài nghiêm đối với người đứng đầu khi để xảy ra vi phạm kéo dài.
Đại biểu Tạ Văn Hạ (Đà Nẵng) nêu bất cập khi thời gian thi công ngắn nhưng quá trình chuẩn bị đầu tư kéo dài 4-5 năm, gây tốn kém. Về kiểm soát chất lượng công trình lớn, ông cho rằng cần thay đổi tư duy, không chạy theo số lượng công trình.
Ông Hạ nhận định việc bãi bỏ giấy phép xây dựng là “một bước tiến” và đề nghị mạnh dạn mở rộng phạm vi bãi bỏ giấy phép với nhiều đối tượng, tăng tiền kiểm, bỏ cấp phép, không bỏ quản lý xây dựng.
“Phải mạnh dạn bỏ giấy phép xây dựng. Câu hỏi đặt ra là, nếu bỏ cấp phép, người dân sẽ xây dựng bừa bãi? Tôi cho rằng, bỏ thủ tục cấp phép chứ không bỏ quản lý nhà nước,” đại biểu nói.
Theo đại biểu, chúng ta đã có quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, có chỉ giới đường đỏ, mật độ, chiều cao, khoảng lùi..., tất cả được công khai minh bạch; cùng với đó là việc hậu kiểm của Nhà nước. "Nếu có quy định rồi, cần xử nghiêm những ai sai phạm," đại biểu Tạ Văn Hạ nêu.
Liên quan phát triển vật liệu xây dựng mới, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đánh giá cao chủ trương khuyến khích vật liệu tái chế, xanh, nhẹ và thân thiện môi trường. Ông đề nghị Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất, đồng thời yêu cầu bắt buộc đơn vị tư vấn thiết kế đưa những loại vật liệu này vào phương án thiết kế khi chủ đầu tư yêu cầu, nhằm tăng khả năng triển khai thực tế.
