Đây là bước đi cụ thể nhằm thực hiện tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính.
Nhóm 1: Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong hệ thống hành chính
Đối tượng thuộc nhóm này bao gồm cả cán bộ cấp xã và người lao động làm việc theo hợp đồng nhưng hưởng chế độ công chức.
Những trường hợp bị tinh giản gồm:
-
Dôi dư do sắp xếp tổ chức bộ máy.
-
Lãnh đạo thôi chức vụ do cơ cấu lại tổ chức, cá nhân tự nguyện nghỉ và được cơ quan chấp thuận.
-
Không đạt trình độ chuyên môn cho vị trí đang đảm nhiệm và không thể bố trí đào tạo lại.
-
Bị đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ trong năm trước hoặc có sức khỏe yếu, nghỉ ốm từ 200 ngày trở lên có xác nhận của cơ quan bảo hiểm xã hội.
Nhóm 2: Người lao động hợp đồng làm chuyên môn tại đơn vị sự nghiệp công lập
Gồm những người làm việc không xác định thời hạn theo hợp đồng, thực hiện công việc thuộc danh mục vị trí việc làm chuyên môn nhưng bị dôi dư do sắp xếp tổ chức bộ máy hoặc tái cơ cấu nhân lực theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Trường hợp này không áp dụng với những người được hưởng chính sách sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị theo quy định riêng.

Nhóm 3: Người lao động hợp đồng làm công việc hỗ trợ, phục vụ
Là những người làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn trong các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, thực hiện công việc hậu cần, kỹ thuật, phục vụ… nhưng bị dôi dư sau quá trình sắp xếp lại tổ chức. Đây là nhóm đối tượng phổ biến trong các cơ quan công lập hiện nay.
Nhóm 4: Người hoạt động không chuyên trách cấp xã
Những cá nhân đang giữ các vị trí không chuyên trách ở cấp xã sẽ nghỉ việc ngay khi địa phương thực hiện mô hình chính quyền hai cấp. Điều này gắn liền với việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức bộ máy chính quyền địa phương từ ngày 1/7/2025.
Nhóm 5: Người không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố
Đây là nhóm sẽ nghỉ việc kể từ khi có quyết định sắp xếp lại thôn, tổ dân phố theo phương án mới. Những người này sẽ được xem xét chính sách hỗ trợ theo hướng dẫn từ Trung ương và địa phương.
Việc tinh giản biên chế theo Nghị định 154/2025 được đánh giá là sẽ tác động lớn đến hàng chục nghìn người đang công tác trong bộ máy công quyền, nhất là trong bối cảnh cả nước đang thực hiện đồng loạt mô hình chính quyền hai cấp và tái cơ cấu đơn vị hành chính.
Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tổ chức rà soát chặt chẽ, đảm bảo thực hiện đúng đối tượng, không làm ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người lao động và giữ vững sự ổn định trong hệ thống chính trị, hành chính từ trung ương đến cơ sở.