Tin tứcGiảm bậc, giữ trần thuế 35%
Biểu thuế thu nhập cá nhân hiện hành áp dụng cho tiền lương, tiền công có 7 bậc, từ 5% đến 35%. Bộ Tài chính cho biết cách tính này có nhiều điểm bất cập: số bậc nhiều, khoảng cách hẹp, dễ dẫn đến tình trạng “nhảy bậc thuế” khi tổng hợp thu nhập cuối năm. Điều này làm tăng thủ tục quyết toán trong khi số thuế phải nộp thêm không đáng kể.
Dự thảo mới rút từ 7 bậc xuống còn 5 bậc để đơn giản hơn. Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án điều chỉnh, trong đó phương án 2 nhận được nhiều ý kiến đồng thuận. Điểm đáng chú ý là mức trần thuế suất 35% vẫn được giữ nguyên.
Phương án biểu thuế mới
Phương án 2 được đề xuất với 5 bậc như sau:
Thu nhập tính thuế đến 10 triệu đồng/tháng: 5%
Từ 10 đến 30 triệu đồng: 15%
Từ 30 đến 60 triệu đồng: 25%
Từ 60 đến 100 triệu đồng: 30%
Trên 100 triệu đồng: 35%
Bộ Tài chính cho rằng cách tính này tạo khoảng cách rộng hơn giữa các bậc, giảm áp lực cho người nộp thuế, đồng thời vẫn bảo đảm nguồn thu ngân sách.
Một số ý kiến đề nghị giãn thêm khoảng cách ở các bậc thu nhập cao và giảm trần thuế từ 35% xuống 30% hoặc 25%. Tuy vậy, Bộ Tài chính cho biết qua nghiên cứu quốc tế, mức 35% vẫn phổ biến ở nhiều nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines. Một số nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ còn áp dụng mức trên 40%.
Lợi ích từ việc nâng giảm trừ gia cảnh
Cùng với việc giữ trần thuế 35%, cơ quan soạn thảo đề xuất nâng mức giảm trừ gia cảnh và bổ sung thêm các khoản giảm trừ như y tế, giáo dục. Nhờ đó, nhiều người có thu nhập trung bình và thấp sẽ không còn phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Ví dụ:
Cá nhân có một người phụ thuộc, thu nhập 20 triệu đồng/tháng, hiện phải nộp 125.000 đồng. Với cách tính mới, khoản thuế này giảm về 0.
Người có thu nhập 25 triệu đồng/tháng, thuế giảm từ 448.000 đồng xuống 34.000 đồng/tháng (giảm khoảng 92%).
Trường hợp thu nhập 30 triệu đồng/tháng, số thuế nộp giảm từ 968.000 đồng xuống 258.000 đồng (giảm 73%).
Theo khảo sát mức sống dân cư năm 2024 của Cục Thống kê, thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam là 5,4 triệu đồng/tháng. Nhóm 20% hộ giàu nhất có mức bình quân 11,8 triệu đồng/người/tháng.
Mức giảm trừ gia cảnh 15,5 triệu đồng/tháng mà Bộ Tài chính đề xuất cao gấp gần ba lần thu nhập bình quân đầu người, đồng thời vượt cả mức bình quân của nhóm thu nhập cao nhất. Điều này có nghĩa phần lớn người dân sẽ không rơi vào diện chịu thuế, chính sách thuế chủ yếu điều tiết nhóm có thu nhập trung bình – cao.
Nếu áp dụng phương án 2, số thu ngân sách dự kiến giảm khoảng 21.000 tỉ đồng từ giảm trừ gia cảnh và giảm thêm 8.740 tỉ đồng do thay đổi biểu thuế. Tuy vậy, Bộ Tài chính đánh giá việc này cần thiết để hỗ trợ người dân, thúc đẩy tiêu dùng và góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.
Sau quá trình lấy ý kiến, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ lựa chọn phương án 2: rút gọn còn 5 bậc, giữ mức thuế suất cao nhất 35% nhưng nới rộng khoảng cách thu nhập giữa các bậc. Bộ Tài chính khẳng định việc điều chỉnh đi cùng với nâng giảm trừ gia cảnh sẽ giảm gánh nặng thuế cho đại đa số người nộp, trong khi vẫn phù hợp với thông lệ quốc tế.
