Theo ông Tuấn, ban đầu Bộ Nội vụ đề xuất vẫn giữ mô hình thành phố, thị xã như đơn vị cấp cơ sở, bên cạnh xã, phường, đặc khu, nhằm bảo đảm hệ thống chính quyền 2 cấp gồm cấp tỉnh và cấp cơ sở. Theo phương án này, các thành phố và thị xã sẽ không còn đơn vị hành chính bên dưới như xã, phường.
Tuy nhiên, quá trình thảo luận, Bộ Chính trị đã ba lần xem xét, cân nhắc rất kỹ và thống nhất không giữ lại tên gọi thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Lý do được đưa ra là chủ trương đã thống nhất bỏ hoàn toàn cấp huyện, trong khi các thành phố, thị xã hiện nay đang được tổ chức tương đương cấp huyện.

Ông Tuấn nhấn mạnh, việc giữ lại tên thành phố hay thị xã sẽ gây tâm lý băn khoăn trong nhân dân, làm giảm tính đồng bộ của chủ trương tổ chức chính quyền địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, Bộ Chính trị thống nhất mô hình tổ chức 2 cấp: cấp tỉnh và cấp xã, không còn cấp trung gian.
Theo đó, cấp tỉnh bao gồm tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương; cấp xã gồm xã, phường và đặc khu. Dự kiến tới đây sẽ thành lập khoảng 12–13 đặc khu, chủ yếu tại các địa bàn hải đảo.
Hiện cả nước có 85 thành phố trực thuộc tỉnh và 2 thành phố trực thuộc thành phố lớn là Thủ Đức (TPHCM) và Thủy Nguyên (Hải Phòng). Các đơn vị này sẽ được sắp xếp lại phù hợp với mô hình mới.
Liên quan tới việc lấy ý kiến nhân dân, Bộ Nội vụ cho biết trên cơ sở đề xuất của Đảng ủy Chính phủ, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 76 về việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp năm 2025. Theo đó, khuyến khích việc đặt tên đơn vị hành chính cấp xã theo số thứ tự hoặc gắn với tên đơn vị hành chính cũ, nhằm thuận lợi cho số hóa và quản lý dữ liệu.
Về bố trí công tác sau sáp nhập, Nghị quyết 76 quy định chính quyền địa phương nơi đặt trung tâm chính trị - hành chính của đơn vị hành chính mới phải chủ động cân đối ngân sách để sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc. Đồng thời, các địa phương cần bố trí nhà ở công vụ, phương tiện đi lại cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các đơn vị sau khi thực hiện sắp xếp.
Bộ Nội vụ nhấn mạnh, việc tổ chức lại đơn vị hành chính theo mô hình 2 cấp nhằm hướng tới một nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.