Ăn uống hợp lý – “lá chắn” tự nhiên giúp giảm nguy cơ ung thư

Ung thư là căn bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ ai, không phân biệt độ tuổi hay giới tính. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế và dinh dưỡng, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống hợp lý, có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh.

Dù không phải là “thuốc điều trị”, dinh dưỡng đúng cách đóng vai trò như một “lá chắn” tự nhiên, giúp tăng sức đề kháng và hỗ trợ cơ thể chống lại những yếu tố gây ung thư từ sớm.

Những thực phẩm nên có trong khẩu phần hằng ngày

Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả phòng ngừa ung thư của một số nhóm thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, kháng viêm và tăng cường miễn dịch. Trong đó, rau xanh và trái cây nhiều màu là nguồn dồi dào vitamin C, E, beta-carotene và flavonoid.

Các loại rau họ cải như bông cải xanh, cải bó xôi, cải xoăn... chứa sulforaphane – hợp chất có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư trong điều kiện phòng thí nghiệm.

Bên cạnh đó, các loại quả mọng như việt quất, mâm xôi, dâu tây cũng được đánh giá cao nhờ chứa anthocyanin, giúp bảo vệ DNA khỏi tổn thương và làm chậm sự phát triển tế bào ung thư. Trà xanh giàu catechin – một chất chống oxy hóa có khả năng ức chế sự phát triển khối u.

Cá béo như cá hồi, cá thu, cá trích cung cấp lượng lớn omega-3, có tác dụng kháng viêm và giảm nguy cơ một số bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư đại tràng. Ngoài ra, tỏi và hành chứa các hợp chất lưu huỳnh như allicin có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và ngăn chặn sự hình thành tế bào ung thư.

Hạn chế thực phẩm làm tăng nguy cơ ung thư

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc tiêu thụ thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, thịt xông khói… có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng. Ngoài ra, các món chiên rán ở nhiệt độ cao có thể sinh ra acrylamide – chất được xếp vào nhóm có khả năng gây ung thư ở người.

Đường tinh luyện, nước ngọt có ga và các loại thực phẩm siêu chế biến làm tăng nguy cơ béo phì – một yếu tố nguy cơ phổ biến dẫn đến nhiều bệnh ung thư khác nhau. Đặc biệt, rượu bia được xác định là nguyên nhân liên quan đến ung thư gan, thực quản, vòm họng và vú. WHO khuyến cáo không có ngưỡng tiêu thụ rượu nào được coi là an toàn tuyệt đối trong việc phòng chống ung thư.

Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh mỗi ngày

Bác sĩ Trần Minh Ngọc (Khoa Dinh dưỡng lâm sàng) cho biết: “Dinh dưỡng đúng không phải là ăn thật nhiều một loại thực phẩm tốt, mà là biết cách chọn lựa và phối hợp hài hòa các nhóm chất. Phòng ung thư bắt đầu từ những bữa cơm thường ngày.”

Một số nguyên tắc được khuyến nghị để giảm nguy cơ ung thư bao gồm:

• Ăn ít nhất 400g rau và trái cây mỗi ngày

• Ưu tiên chất béo lành mạnh từ cá, quả bơ và các loại hạt

• Hạn chế thịt đỏ, thịt chế biến sẵn

• Giảm đường, muối và thực phẩm đóng gói

• Uống nhiều nước lọc, hạn chế nước ngọt và rượu bia

Trong bối cảnh hiện đại với nhiều áp lực và nguy cơ sức khỏe, việc bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật bằng chế độ ăn uống khoa học không chỉ đơn thuần là lựa chọn mà là trách nhiệm với chính bản thân. Một thực đơn lành mạnh không chỉ giúp ngăn ngừa ung thư mà còn tạo nền tảng cho cuộc sống khỏe mạnh và chất lượng hơn mỗi ngày.