Khám phá này mang đến những góc nhìn thú vị về khả năng cảm nhận nhịp điệu của tổ tiên chung cuối cùng giữa người và tinh tinh, loài sinh vật đã tồn tại cách đây khoảng 6 triệu năm.
Nghiên cứu được công bố ngày 09/05 trên tạp chí Current Biology.
Qua phân tích 371 trường hợp tinh tinh gõ vào thân cây, ông Henkjan Honing, nhà nghiên cứu nhận thức âm nhạc thuộc Đại học Amsterdam, cho biết, các âm thanh được tạo ra có một mô hình nhịp điệu rõ ràng.
Theo ông Honing, kết quả nghiên cứu củng cố giả thuyết nhịp điệu đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp của loài tinh tinh.

Một con tinh tinh đực đang đập lên một rễ cây. - Ảnh: The Independent.
Bà Catherine Hobaiter, đồng tác giả nghiên cứu và nhà linh trưởng học tại Đại học St Andrews, nhận định: "Khả năng tạo ra nhịp điệu và sử dụng nó trong đời sống xã hội của chúng ta dường như là điều đã tồn tại từ trước khi con người xuất hiện".
Nghiên cứu cho thấy, khi di chuyển qua rừng rậm, tinh tinh thường nắm lấy các rễ nổi cao của cây rừng và đập vào chúng nhiều lần để tạo ra âm thanh tần số thấp, có thể lan xa đến hơn 1 km trong rừng.
Các nhà khoa học tin rằng, hành vi gõ vào thân cây của tinh tinh là một hình thức giao tiếp tầm xa, có thể nhằm báo hiệu cho những con tinh tinh khác biết vị trí hoặc hướng di chuyển của chúng.
Bà Hobaiter cho biết, việc tạo nhịp là cách chúng kiểm tra sự kết nối xã hội, đồng thời mỗi cá thể tinh tinh đều có "chữ ký cá nhân" - một kiểu nhịp riêng biệt giúp chúng nhận ra ai đang tạo ra âm thanh đó.
Tiến sĩ Catherine Crockford, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết, tinh tinh rất chọn lọc trong việc đập vào loại rễ nào vì có một số hình dạng và loại gỗ nhất định có khả năng tạo ra âm thanh lan truyền tốt qua khu rừng rậm rạp.
Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng cho thấy tinh tinh ở các khu vực khác nhau của châu Phi có kiểu gõ trống rất khác nhau. Tinh tinh ở Tây Phi có nhịp gõ đều đặn như tiếng tích tắc của đồng hồ, trong khi tinh tinh ở Đông Phi lại xen kẽ giữa các khoảng ngắt dài và ngắn, tạo nên nhịp điệu lắc lư giống như phong cách swing trong âm nhạc.
Dù thời lượng mỗi lần gõ trống là như nhau, tinh tinh ở Tây Phi thực hiện nhiều lần gõ hơn so với tinh tinh Đông Phi, cho thấy chúng có tốc độ gõ nhanh hơn.
Các nhà nghiên cứu hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt về nhịp gõ giữa hai phân loài, nhưng dường như không liên quan đến yếu tố sinh thái.
Bà Hobaiter cho rằng, sự khác biệt này có thể liên quan đến đặc điểm xã hội, như tinh tinh ở Đông Phi có xu hướng bạo lực hơn với đồng loại, hoặc chúng cần chia sẻ thông tin chi tiết hơn trong môi trường sống của mình.
Bà cho biết thêm rằng, mặc dù tinh tinh không tạo ra những nhịp điệu âm nhạc như con người, hành vi gõ trống của chúng mang nhiều đặc tính cơ bản giống con người, qua đó đẩy lùi niên đại tiến hóa của khả năng cảm thụ nhịp điệu về hàng triệu năm trước.