Giải mã bí ẩn 30 năm về những "vòng tròn hoàn hảo" trên bề mặt Sao Kim

VOH - Các nhà khoa học mới tìm ra được lời giải cho hình ảnh những vòng tròn trên bề mặt Sao Kim, thực chất là các núi lửa nhưng với cấu trúc như ngọn đồi tròn thấp.

Một nghiên cứu mới từ Viện Công nghệ Georgia (Mỹ) đã giải đáp bí ẩn kéo dài hơn ba thập kỷ về các cấu trúc hình tròn khổng lồ trên bề mặt Sao Kim, từng được tàu Magellan của NASA ghi nhận từ những năm 1990.

Theo nghiên cứu do Tiến sĩ Madison Borrelli và các cộng sự thực hiện, từ dữ liệu trước đó của tàu Magellan, nhóm nghiên cứu lập được bản đồ 3D và phát hiện những hình ảnh vòng tròn trông như "chiếc bánh kếp" kỳ lạ trên hành tinh láng giềng thực chất là các ngọn núi lửa nhưng mang hình dạng các ngọn đồi thấp, tròn và có đỉnh phẳng.

3ukkf5xveqsdiqq93ymytg-17486615384561236735641
Vòng tròn hoàn hảo trên bề mặt Sao Kim - Ảnh: NASA

Các núi lửa mang cấu trúc này được cho là do điều kiện địa chất độc đáo của Sao Kim.

Trái ngược với Trái Đất, nơi lớp vỏ bao gồm nhiều mảnh kiến tạo cứng, lớp vỏ Sao Kim là một khối liền, mềm dẻo. Theo nhóm nghiên cứu, dưới sức nặng nhất định, lớp vỏ này bị lõm xuống giống như vỏ cam bị đè nén, tạo ra các hố rộng và nông.

Do đó, thay vì hình thành những đỉnh núi lửa cao vút như trên Trái Đất, các núi lửa trên Sao Kim sụp xuống các hố lõm, chỉ trồi lên một phần trên bề mặt và tạo nên hình dạng đặc trưng của các “đồi bánh kếp”.

Dữ liệu phân tích từ cấu trúc Narina Tholus, một “đồi bánh kếp” có chiều cao chỉ khoảng 0,8 km nhưng đường kính tới 55 km, đã xác thực giả thuyết này, đồng thời cho thấy yếu tố địa chất không phải là nguyên nhân duy nhất.

Nhóm nghiên cứu phát hiện rằng mật độ và độ nhớt của dung nham cũng đóng vai trò then chốt. Mô hình mô phỏng chỉ ra rằng dung nham trên Sao Kim có mật độ lên tới 2.400 kg/m³, gấp đôi nước trong nhiệt độ phòng và có độ nhớt cao hơn tương cà tới 1.000 tỷ lần dưới điều kiện nhiệt độ phòng.

Sự kết hợp giữa cấu trúc vỏ hành tinh đặc biệt và tính chất vật lý của dung nham đã tạo nên những hình tròn hoàn hảo trông như kiến trúc nhân tạo, từ đó dẫn đến những phỏng đoán kỳ lạ suốt nhiều năm.

Tiến sĩ Borrelli cho biết nhóm đang mong đợi dữ liệu chi tiết hơn từ các sứ mệnh thăm dò sắp tới như VERITAS của NASA, nhằm kiểm chứng và mở rộng mô hình giả thuyết hiện tại. Sứ mệnh này sẽ giúp cung cấp hình ảnh có độ phân giải cao hơn về bề mặt Sao Kim, hành tinh vẫn còn ẩn chứa nhiều điều bí ẩn trong Hệ Mặt Trời.

Bình luận