Tin tứcCác nhà tâm lý học Mỹ đã chỉ ra 5 điểm chung trong tư duy của các bậc phụ huynh giúp con đạt thành tích tốt.
Không chỉ trích con cái
Những câu nói như "Con bị mất não à?", "Sao mẹ lại sinh ra đứa như con?", "Nhìn con nhà người ta đi" tưởng chừng vô hại nhưng lại làm trẻ cảm thấy tự ti và oán trách. Khi cha mẹ thường xuyên nổi giận vì con làm bài sai hoặc chậm, trẻ sẽ mất hứng thú học tập.
Các nhà tâm lý gọi hiện tượng này là "bất lực tập nhiễm". Năm 1967, nhà tâm lý học Martin Seligman từng thực hiện thí nghiệm với một con chó bị điện giật khi nghe còi báo động. Sau nhiều lần lặp lại, dù cửa lồng mở, con chó vẫn không bỏ chạy mà chấp nhận nằm rên rỉ. Nhiều đứa trẻ học kém cũng ở trạng thái tương tự, bởi chúng liên tục bị gán mác yếu kém từ chính cha mẹ.
Không bao bọc quá mức
Nhiều phụ huynh than phiền vì con 7-8 tuổi vẫn chưa tự giác học tập. Thực tế, khi cha mẹ vẫn buộc dây giày cho con ở tuổi tiểu học, trẻ khó có thể tự lập. Một đứa trẻ chưa quen làm việc đơn giản sẽ khó duy trì sự tập trung 40 phút trên lớp hay tự mình giải quyết bài toán khó.
Vì vậy, cha mẹ cần để con rèn luyện tính độc lập từ sớm, bắt đầu bằng những việc nhỏ như tự làm bài tập hay tự lo sinh hoạt hằng ngày.
Không định kiến
Dán nhãn "con không có năng khiếu", "sinh ra đã mất gốc" chính là tư duy cố định. Khi bị gán nhãn, trẻ tin rằng thất bại là do bẩm sinh, từ đó bỏ cuộc. Trái lại, học sinh giỏi thường có tư duy phát triển, xem thất bại là bài học.
Michael Jordan – huyền thoại bóng rổ Mỹ – từng bị loại khỏi đội tuyển trường vì bị đánh giá thấp. Nhờ sự động viên của mẹ, ông đã nỗ lực phi thường và trở thành một trong những vận động viên vĩ đại nhất thế giới.
Giáo sư Carol Dweck khuyên cha mẹ nên khen sự nỗ lực thay vì khen thông minh. Khi được khen thông minh, trẻ thường sợ thất bại. Nhưng nếu được khen vì cố gắng, trẻ sẽ coi thất bại là động lực tiến lên.
Không dung túng
Một đứa trẻ muốn trưởng thành cần học cách tự chủ. Các nhà tâm lý học tại Đại học Stanford từng tiến hành "thí nghiệm kẹo marshmallow". Trẻ được lựa chọn ăn ngay một viên kẹo hoặc chờ để nhận hai viên. Kết quả cho thấy, những em biết chờ đợi thường có thành tích học tập và sự nghiệp tốt hơn.
Trong số đó, Susan Wojcicki – bé gái kiên nhẫn nhất thời điểm đó – về sau trở thành CEO của YouTube. Bài học rút ra là khả năng trì hoãn ham muốn và tự chủ có ảnh hưởng lớn đến thành công.
Không bỏ bê
Sự thờ ơ, mặc kệ con học tập ra sao là một sai lầm lớn. Thái độ và niềm tin của cha mẹ tác động trực tiếp đến thành tích của trẻ.
Năm 1968, nhà tâm lý Robert Rosenthal đã chọn ngẫu nhiên một nhóm học sinh và thông báo với giáo viên rằng đó là "những em có triển vọng nhất". Tám tháng sau, nhóm học sinh này tiến bộ vượt bậc. Hiện tượng này được gọi là "Hiệu ứng Rosenthal" – sức mạnh của sự kỳ vọng.
Điều đó cho thấy, chỉ cần cha mẹ đặt niềm tin và dành sự quan tâm đúng cách, trẻ sẽ có thêm động lực để tiến bộ.
Nuôi dạy con cái không chỉ là việc tạo điều kiện về vật chất, mà quan trọng hơn là tư duy của cha mẹ trong từng lời nói, hành động. Món quà lớn nhất cha mẹ có thể dành cho con chính là trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.
