Theo các chuyên gia nhân sự, có ba dấu hiệu rõ ràng giúp người lao động nhận biết sớm khi doanh nghiệp chuẩn bị tinh giản biên chế.
Jason Walker – đồng sáng lập công ty tư vấn Thrive HR Consulting – cho biết với CNBC rằng nhiều doanh nghiệp hiện đang tận dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) để tăng hiệu suất, từ đó giảm nhu cầu về nhân lực. “Các công ty nhận ra họ có thể hoạt động hiệu quả hơn với ít nhân viên hơn, nên họ xem đây là thời điểm thích hợp để cắt giảm,” Walker nói.
Tuyển dụng chững lại hoặc dừng hẳn
Theo nhà tuyển dụng Jalonni Weaver, dấu hiệu đầu tiên thường xuất hiện trong hoạt động tuyển dụng. Khi công ty ngừng đăng tin tuyển hoặc để trống vị trí lâu ngày mà không tìm người thay thế, đó là tín hiệu cảnh báo rõ ràng.
Việc dừng tuyển dụng thường phản ánh tình hình tài chính có vấn đề, hoặc ban lãnh đạo đang lên kế hoạch thắt chặt chi phí vận hành, trong đó có việc giảm biên chế. Weaver nhận định: “Nếu trước đây công ty liên tục tuyển người mà giờ im lặng, hãy bắt đầu chuẩn bị cho những thay đổi sắp tới.”
Thông điệp nội bộ đổi giọng
Theo chuyên gia tư vấn Rosie Nestingen, một dấu hiệu khác nằm trong ngôn ngữ truyền thông nội bộ. Khi các cụm từ như “tăng hiệu quả”, “tối ưu nguồn lực”, “tái cấu trúc bộ phận” xuất hiện thường xuyên, đó có thể là cách doanh nghiệp “dọn đường” cho một đợt cắt giảm.
Rey Ramirez – đồng sáng lập Thrive HR Consulting – bổ sung rằng việc các công ty đẩy mạnh ứng dụng AI không chỉ là chiến lược công nghệ mà còn là cách tinh giản nhân sự. “Công nghệ cho phép họ làm được nhiều hơn với ít người hơn, và đây chính là lý do đằng sau làn sóng sa thải hiện nay,” ông nói.
Giảm giờ làm hoặc yêu cầu quay lại văn phòng
Một dấu hiệu dễ thấy khác là việc giảm giờ làm việc hoặc yêu cầu nhân viên quay lại văn phòng sau thời gian dài làm việc từ xa. Ramirez cho biết khi thu nhập bị giảm 30–50%, nhiều nhân viên buộc phải tự nghỉ việc – một hình thức “sa thải ngầm” mà doanh nghiệp không cần công bố công khai.
Một số công ty còn dùng chiến thuật yêu cầu trở lại văn phòng để sàng lọc nhân sự, buộc những người không thể thích ứng phải rời đi. Dù không tuyên bố sa thải, hiệu quả đạt được lại tương tự.
Chủ động là “lá chắn” tốt nhất
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm và AI thay đổi cấu trúc việc làm, chuyên gia Weaver khuyên người lao động nên chủ động chuẩn bị cho mọi tình huống. “Hãy cập nhật sơ yếu lý lịch, rèn kỹ năng phỏng vấn và thử nộp hồ sơ ở vài nơi khác. Dù chưa muốn đổi việc, bạn vẫn cần sẵn sàng nếu bất ngờ bị ảnh hưởng,” ông chia sẻ.
Walker cho rằng, trong thời đại mà hiệu suất và công nghệ được đặt lên hàng đầu, sự chủ động chính là vũ khí mạnh nhất giúp người lao động bảo vệ sự nghiệp của mình.


