Tin tứcTheo Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, dự thảo Luật được xây dựng xoay quanh ba nhóm nội dung then chốt:
Cụ thể hóa Nghị quyết 18-NQ/TW: bao gồm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng; tài chính đất đai, giá đất; hoàn thiện hệ thống thông tin quốc gia và cơ sở dữ liệu đất đai.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính và gỡ vướng pháp lý: tiếp tục cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật.
Phân cấp, phân quyền trong mô hình chính quyền hai cấp: làm rõ thẩm quyền giữa trung ương và địa phương, tránh chồng chéo.
Từ kết quả các phiên họp trước, Bộ đã chỉnh lý nhiều nội dung lớn như: quy định kế hoạch sử dụng đất cấp xã, cơ chế Nhà nước thu hồi đất phục vụ lợi ích quốc gia, cơ chế đấu giá đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, tính toán chi phí hạ tầng vào giá đất, bổ sung chế độ sử dụng đất cho khu CNTT tập trung.
Một trong những điểm nóng được nhiều thành viên Chính phủ góp ý là cơ chế lựa chọn nhà đầu tư. Đa số thống nhất đấu giá chỉ áp dụng với khu đất đã có hạ tầng, quy hoạch ổn định; trong khi đấu thầu nhằm chọn nhà đầu tư có năng lực và phương án phát triển tối ưu, tránh chỉ chú trọng đến giá.
Về bảng giá đất, các đại biểu đồng tình với phương án giữ chu kỳ 5 năm nhưng cần bổ sung cơ chế điều chỉnh hàng năm bằng hệ số hoặc cập nhật bảng giá mới khi thị trường biến động mạnh. Cách làm này được đánh giá là giảm chồng chéo, tiết kiệm nguồn lực và sát thực tế hơn.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đưa ra một số định hướng lớn: Không lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã, chỉ xây dựng kế hoạch sử dụng đất gắn chặt với quy hoạch đô thị, nông thôn.
Phân định rõ ràng giữa thu hồi đất do Nhà nước thực hiện và cơ chế thỏa thuận dân sự về quyền sử dụng đất. Với dự án mà nhà đầu tư đã thỏa thuận được 70-80% hộ dân, có thể cho phép tiếp tục theo cơ chế thỏa thuật thay vì Nhà nước bắt buộc thu hồi.
Quyền sử dụng đất linh hoạt: doanh nghiệp có thể trả tiền thuê đất một lần hoặc hằng năm; nếu trả một lần, được thế chấp tài sản gắn liền với đất. Các thí điểm liên quan đến thế chấp đất thuê trả tiền hằng năm chỉ đưa vào luật sau khi tổng kết đầy đủ.
Bảng giá đất: duy trì chu kỳ 5 năm nhưng hệ số điều chỉnh phải có phương pháp tính toán rõ ràng, có cơ sở pháp lý và ngưỡng biến động cụ thể. Về lâu dài, cần hướng tới một giá đất thống nhất dựa trên cơ sở dữ liệu đất đai toàn quốc.
Nhóm đất mới phải được chọn lọc kỹ lưỡng, tránh trùng lặp, đồng thời bổ sung chính sách miễn giảm tiền sử dụng đất cho các lĩnh vực giáo dục, y tế, hạ tầng.
Với các dự án BT (xây dựng - chuyển giao), cần quy định thống nhất về thời điểm định giá đất để tránh phát sinh bất cập.
Nguồn thu từ chậm nộp tiền sử dụng đất: phải có cơ chế linh hoạt với trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh hoặc thay đổi quy hoạch do Nhà nước, bảo đảm công bằng cho doanh nghiệp và người dân.
