Tin tứcNgày 12/9, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc với các địa phương nhằm phổ biến, giải đáp vướng mắc trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp ở cấp xã. Đây là chủ trương quan trọng của Đảng và Nhà nước nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý, song thực tế triển khai còn phát sinh nhiều thách thức, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính - ngân sách.
Ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Vụ Ngân sách Nhà nước, cho biết Chính phủ đã kịp thời hỗ trợ các địa phương hơn 7.700 tỷ đồng để phục vụ việc sắp xếp đơn vị hành chính, đảm bảo cơ sở vật chất cần thiết cho cơ quan, đơn vị sau khi hợp nhất.
Ngoài ra, hơn 42.000 tỷ đồng cũng đã được phân bổ để chi trả chính sách cho cán bộ nghỉ chế độ theo quy định. Nhờ đó, phần lớn các xã đã hoàn thành việc mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, bảo đảm chi trả kịp thời lương, phụ cấp và các khoản chi thường xuyên, góp phần ổn định hoạt động ngay từ những ngày đầu chuyển đổi.
Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn nhiều “điểm nghẽn”. Một số địa phương chưa kịp thời điều chỉnh phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa ngân sách tỉnh và xã; có nơi chưa giao dự toán ngân sách 2025, buộc các xã hoạt động theo cơ chế tạm cấp. Vấn đề nhân lực kế toán cũng nổi cộm khi nhiều xã chưa bố trí được kế toán trưởng đủ năng lực, gây khó khăn trong mở tài khoản, ký duyệt chứng từ và chi trả lương.
Để tháo gỡ khó khăn, Bộ Tài chính cùng các đơn vị liên quan đã đề ra một loạt giải pháp nhằm đảm bảo ngân sách không bị gián đoạn và hoạt động của chính quyền cơ sở được duy trì ổn định.
Trước tiên, Kho bạc Nhà nước sẽ cùng các địa phương hướng dẫn tạm cấp, phân bổ kịp thời dự toán, đảm bảo chi trả đầy đủ lương, phụ cấp và các khoản chi thường xuyên khác. Đồng thời đẩy nhanh quá trình mở và sử dụng tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, đây là nội dung sẽ được ưu tiên hàng đầu.
Các đơn vị khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, tăng cường giao ban để kịp thời tháo gỡ mọi vướng mắc liên quan đến chữ ký kế toán trưởng và chủ tài khoản. Các địa phương được yêu cầu chủ động tham mưu cấp có thẩm quyền, giải quyết dứt điểm kinh phí, đồng thời hoàn thiện vị trí kế toán trưởng và chủ tài khoản.
Cho ý kiến thêm về vấn đề mở tài khoản và chi trả lương, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước thừa nhận nguyên nhân chủ yếu của việc chậm mở tài khoản và chi lương là do thiếu nhân sự kế toán tại một số xã. Kho bạc Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương, quyết tâm xử lý dứt điểm tình trạng này trong thời gian ngắn nhất.
Ông Bùi Hữu Phú, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giám sát Kế toán, kiểm toán thông tin Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản, trong đó có cho phép thủ trưởng đơn vị tạm phân công nhân sự phụ trách kế toán, đăng ký chữ ký giao dịch với Kho bạc. Quy định này giúp các xã vượt qua giai đoạn thiếu hụt nhân sự mà vẫn đảm bảo được hoạt động chi trả và quản lý tài chính.
Trong lĩnh vực quản lý tài sản công, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, cho biết hiện còn tình trạng nơi thừa, nơi thiếu trụ sở, phương tiện và thiết bị làm việc, đặc biệt có tới 354 xã chưa được trang bị ôtô. Việc xử lý trụ sở dôi dư sau sáp nhập gặp nhiều vướng mắc pháp lý. Bộ Tài chính đã ban hành đầy đủ văn bản hướng dẫn, chỉ còn việc sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến tài sản kết cấu hạ tầng.
Một thách thức khác là năng lực, kinh nghiệm đội ngũ cán bộ quản lý tài sản công còn nhiều hạn chế. Để khắc phục, Bộ Tài chính đã tổ chức 16 lớp tập huấn tại 34 tỉnh, thành phố với hơn 10.000 lượt cán bộ tham gia, đồng thời cung cấp tài liệu trực tuyến hỗ trợ tự học.
Kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh khung pháp lý đã đầy đủ, các khó khăn chủ yếu phát sinh trong quá trình thực hiện. Ông yêu cầu địa phương sớm bố trí kế toán trưởng, hoàn thiện hồ sơ tài chính và kiên quyết xử lý dứt điểm các vướng mắc liên quan đến tài sản công. Thứ trưởng cũng cam kết toàn bộ chế độ, chính sách cho cán bộ sẽ phải hoàn tất chi trả trước ngày 15/9, coi đây là nhiệm vụ bắt buộc để bảo đảm an sinh xã hội và duy trì sự ổn định của bộ máy sau sắp xếp. Kho bạc Nhà nước sẽ chịu trách nhiệm trực tiếp nếu có bất kỳ trường hợp chậm chễ nào xảy ra.
