Tin tứcBộ Tài chính Mỹ ngày 12/5 công bố báo cáo cho thấy thâm hụt ngân sách liên bang trong 7 tháng đầu tài khóa 2025 (tính từ ngày 1/10/2024 đến hết tháng 4/2025) đã vượt ngưỡng 1.000 tỷ USD, bất chấp việc ghi nhận thặng dư kỷ lục trong tháng 4.
Cụ thể, tổng thu ngân sách từ đầu tài khóa đến nay đạt 3.110 tỷ USD, trong khi tổng chi tiêu đã lên tới 4.159 tỷ USD. Điều này khiến mức thâm hụt ngân sách lên tới 1.049 tỷ USD, tăng 194 tỷ USD – tương đương 23% – so với cùng kỳ tài khóa trước.
Mức thâm hụt lớn này được ghi nhận trong bối cảnh tháng 4 – thời điểm người dân Mỹ nộp thuế thu nhập – thường là tháng hiếm hoi mà ngân sách ghi nhận thặng dư. Tháng 4 vừa qua, thặng dư ngân sách đạt 258 tỷ USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức cao nhất trong 5 năm qua, nhờ thu từ thuế tăng mạnh và nguồn thu từ thuế quan đạt đỉnh.
Đặc biệt, thuế hải quan trong tháng 4 đạt 16 tỷ USD – tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước và cao hơn kỷ lục 9,6 tỷ USD từng ghi nhận cách đây hai năm. Đây là kết quả từ các chính sách thuế nhập khẩu cứng rắn được chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng gần đây, bao gồm: thuế lên tới 145% đối với hàng hóa Trung Quốc; 10% với hàng hóa từ tất cả các quốc gia; và mức thuế 25% đối với nhôm, thép và ôtô nhập khẩu.
Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo nguồn thu từ thuế quan có thể giảm trong thời gian tới sau khi Mỹ và Trung Quốc đạt thỏa thuận tạm giảm thuế đối ứng. Theo đó, Mỹ sẽ giảm thuế nhập khẩu từ Trung Quốc từ 145% xuống 30% trong 90 ngày, trong khi Trung Quốc cũng hạ thuế với hàng hóa Mỹ từ 125% xuống 10%.
Ngoài ra, mức chi tiêu ngân sách tiếp tục ở mức cao trong các lĩnh vực như quốc phòng, y tế và chi trả lãi suất nợ công. Việc Fed duy trì mức lãi suất cao kéo dài để kiềm chế lạm phát đã khiến chi phí vay nợ của chính phủ Mỹ tăng mạnh, trở thành một trong những yếu tố đóng góp lớn vào mức thâm hụt hiện tại.
Trong bối cảnh nợ công của Mỹ đang tiến gần mức 35.000 tỷ USD và chiếm hơn 120% GDP, áp lực đối với Quốc hội và chính quyền Tổng thống Trump trong việc kiểm soát chi tiêu và cân đối ngân sách ngày càng lớn. Tuy nhiên, các biện pháp cắt giảm chi tiêu đang gặp trở ngại về chính trị, nhất là khi năm 2025 là năm chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo.
Thị trường tài chính toàn cầu cũng theo dõi sát sao tình hình tài chính của Mỹ, đặc biệt là khi lãi suất cao kéo dài có thể khiến chi phí đi vay tăng hơn nữa. Nhiều chuyên gia cảnh báo nếu xu hướng chi vượt thu tiếp tục duy trì trong thời gian tới, Mỹ có nguy cơ đối mặt với rủi ro tài chính và ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư vào trái phiếu chính phủ Mỹ.
