Nhiễm trùng máu (sepsis) xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng thái quá trước một ổ nhiễm trùng, gây ra “cơn bão viêm” trong cơ thể. Tình trạng này có thể dẫn đến suy đa tạng, buộc phải cắt bỏ chi hoặc tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hàng triệu ca nhiễm trùng máu được ghi nhận trên toàn cầu và tỷ lệ tử vong dao động từ 20-30%.
Trong nhiều năm qua, giới y học nỗ lực tìm kiếm phương pháp điều trị hiệu quả nhưng vẫn gặp không ít thách thức. Các phác đồ hiện tại chủ yếu tập trung vào kháng sinh, thuốc vận mạch và biện pháp hỗ trợ hồi sức, song chưa giải quyết triệt để rối loạn chuyển hóa trong cơ thể bệnh nhân.
Nhóm nghiên cứu tại Đại học Ghent cho biết, họ dựa trên một tiền đề quan trọng: bệnh nhân nhiễm trùng máu thường có hiện tượng tích tụ axit lactic trong cơ thể, dẫn đến tình trạng toan chuyển hóa và làm suy yếu chức năng tế bào.

Khi phân tích sâu hơn, các nhà khoa học nhận thấy phần lớn bệnh nhân bị thiếu hụt nghiêm trọng vitamin B1 (thiamine) trong ty thể “nhà máy năng lượng” của tế bào.
Thiếu vitamin B1 khiến quá trình chuyển hóa glucose và loại bỏ axit lactic bị rối loạn, từ đó làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm trùng máu. Từ đây, nhóm nghiên cứu đặt ra câu hỏi: Liệu bổ sung vitamin B1 có thể giúp cải thiện tiên lượng bệnh nhân?
Các thử nghiệm bước đầu trên mô hình động vật nhỏ đã cho thấy kết quả tích cực: vitamin B1 giúp cải thiện chức năng tế bào, giảm nồng độ axit lactic và hỗ trợ phục hồi tổn thương. Tuy nhiên điều bất ngờ là khi kết hợp vitamin B1 với glucose, hiệu quả phục hồi còn cao hơn rõ rệt.
Các nhà khoa học lý giải: glucose không chỉ là nguồn năng lượng trực tiếp cho tế bào mà còn hỗ trợ quá trình hấp thụ và chuyển hóa vitamin B1, từ đó thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh hơn. Điều này mở ra hướng tiếp cận mới trong việc điều chỉnh chuyển hóa để kiểm soát nhiễm trùng máu.
Mặc dù kết quả trên động vật rất khả quan, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh cần thận trọng. Cho đến nay, chưa có thử nghiệm lâm sàng nào trên người được thực hiện để xác định tính hiệu quả và an toàn của phương pháp này.
“Chúng tôi kỳ vọng vitamin B1 kết hợp glucose sẽ trở thành một giải pháp bổ trợ hữu hiệu trong điều trị nhiễm trùng máu. Tuy nhiên, trước khi áp dụng cho bệnh nhân, cần có các nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn để khẳng định chắc chắn,” đại diện nhóm nghiên cứu chia sẻ.