Tin tứcTheo giới phân tích, khi niềm tin đối với các kênh đầu tư khác suy giảm và bối cảnh vĩ mô - địa chính trị nhiều bất định, nhà đầu tư có xu hướng “ôm” vàng. Cầu tăng nhanh trong khi cung bị bó hẹp (do hạn chế sản xuất, nhập khẩu vàng nguyên liệu trong thời gian dài) khiến chênh lệch giá vàng trong nước - thế giới nới rộng thất thường.
Trước tình hình vàng "nóng bỏng tay" trong những ngày qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng thừa nhận thị trường vàng hiện nay vẫn chưa ổn định bền vững và chịu ảnh hưởng lớn từ tâm lý người dân và các kỳ vọng trong bối cảnh kinh tế bất ổn.
Trong báo cáo gửi Quốc hội, cơ quan điều hành cho biết năm 2024 đã triển khai đấu thầu vàng miếng và bán trực tiếp ra thị trường nhằm thu hẹp khoảng cách giá trong - ngoài. Nhờ đó, sang đầu 2025 mức chênh đã từ khoảng 25% co về 5-7%.
Từ giữa tháng 4/2025, chênh lệch giá vàng trong nước - thế giới lại mở rộng, vượt 10 triệu đồng/lượng (tương đương ~12%), chủ yếu do: Giá thế giới tăng nhanh trước rủi ro kinh tế - địa chính trị; tâm lý kỳ vọng giá còn lên trong bối cảnh lãi suất thấp, nguồn cung bị bó hẹp; đầu cơ - thao túng cục bộ làm méo mó tín hiệu thị trường.
Để xử lý gốc rễ phía cung, Chính phủ đã ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP (sửa Nghị định 24) xóa độc quyền Nhà nước về sản xuất vàng miếng, cho phép mở rộng chủ thể được sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu theo hạn mức do NHNN điều phối. Kỳ vọng, nguồn cung bổ sung có thể giảm sức ép giá, thu hẹp chênh lệch theo cơ chế thị trường.
Song song, NHNN phối hợp các bộ, ngành tăng cường thanh tra - kiểm tra, xử lý đầu cơ, thao túng, thông tin thất thiệt; yêu cầu doanh nghiệp vàng báo cáo, kết nối dữ liệu và tuân thủ quy định niêm yết - minh bạch giá. Công tác truyền thông chính sách cũng được đẩy mạnh để ổn định tâm lý nhà đầu tư, hạn chế “hiệu ứng đám đông”.
Về kiến trúc thị trường, NHNN đang nghiên cứu mô hình sàn giao dịch vàng theo lộ trình, tham khảo thông lệ quốc tế nhằm chuẩn hóa giao dịch, tăng minh bạch và khả năng giám sát. Nếu được thiết kế tốt (cơ chế ký quỹ, bù trừ, công bố số liệu tức thời), sàn sẽ giúp giảm biến động ngắn hạn, triệt tiêu cơ hội làm giá ở thị trường thứ cấp, đồng thời tạo công cụ phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp.
Cơ quan điều hành lưu ý, ổn định bền vững không thể chỉ trông vào các biện pháp kỹ thuật của NHNN. Cần sự đồng bộ chính sách từ tài khóa, thương mại, công thương (chuỗi nhập - chế tác - phân phối) đến quản lý thị trường và xử lý thông tin sai lệch.
Mục tiêu là tạo một cấu trúc cung - cầu cân bằng hơn giảm dần vai trò “định giá bởi tâm lý”, đưa vàng trở về vai trò kênh tích trữ hợp pháp chứ không phải “phao cứu sinh” mỗi khi rủi ro xuất hiện.
