Tin tứcPhát hiện được thực hiện tại Kanchanaburi, vùng rừng rậm phía tây Thái Lan, trong khi nhóm nghiên cứu đang khảo sát đa dạng sinh học địa phương. Con nhện nhỏ bé này gây kinh ngạc với màu sắc và hình thái chia tách rõ rệt: một nửa màu cam rực, nửa còn lại xám bạc, tạo nên hình ảnh đối xứng hiếm có trong thế giới tự nhiên.
Loài nhện được đặt tên Damarchus inazuma, do nhóm của tiến sĩ Chawakorn Kunsete (Đại học Chulalongkorn) mô tả và công bố trên tạp chí Zootaxa. Tên “Inazuma” được lấy cảm hứng từ nhân vật trong bộ truyện One Piece, người có khả năng thay đổi giới tính, phản ánh đúng đặc điểm sinh học của loài nhện này.
Tiến sĩ Kunsete cho biết, mẫu vật đầu tiên được phát hiện khi nhà nghiên cứu Surin Limrudee chụp ảnh con nhện hai màu và đăng lên mạng xã hội. Ngay lập tức, giới khoa học nhận ra đây không phải cá thể bình thường. Sau khi kiểm tra và so sánh với các mẫu vật khác, nhóm xác nhận đây là một loài hoàn toàn mới thuộc họ Bemmeridae, họ hàng xa của loài nhện tarantula.
Trong tự nhiên, hiện tượng “nửa đực nửa cái” (gynandromorph) xuất hiện khi có lỗi trong quá trình phân chia nhiễm sắc thể giới tính, khiến cơ thể mang đặc điểm của cả hai giới. Hiện tượng này từng được ghi nhận ở chim, bướm và ong, nhưng rất hiếm gặp ở nhện, nhất là nhóm nhện đào hang như Damarchus. Trước phát hiện này, chỉ có hai trường hợp tương tự từng được ghi nhận trên toàn thế giới.
Quan sát dưới kính hiển vi cho thấy bên trái cơ thể nhện có màu cam sáng và càng lớn hơn – đặc điểm của con cái, trong khi bên phải nhỏ hơn, trắng đục và chân thanh mảnh – đặc trưng của con đực. Cơ quan sinh sản cũng tách biệt rõ: chỉ một bên có túi chứa tinh, chứng tỏ cấu trúc sinh học lưỡng tính hoàn chỉnh. Tuy vậy, mẫu vật không có khả năng sinh sản.
Loài D. inazuma sống dưới mặt đất, tạo hang bằng tơ để phục kích con mồi. Khi bị làm phiền, chúng phản ứng dữ dội, có thể nhe nanh, bật người hoặc phun giọt chất lỏng từ đầu nanh – dấu hiệu cho thấy có nọc độc đối với côn trùng nhỏ. Tuy vậy, chúng không gây nguy hiểm cho con người. Con cái dài khoảng 2,5cm, phủ sắc cam, còn con đực nhỏ hơn với tông xám nhạt và lớp phủ trắng chưa rõ nguồn gốc, có thể giúp ngụy trang hoặc bảo vệ.
Nhóm nghiên cứu cho rằng loài nhện này xuất hiện ở vùng Nong Rong, nơi rừng rậm xen kẽ đất canh tác và đường giao thông. Việc tìm thấy D. inazuma trong môi trường như vậy mở ra hướng tiếp cận mới cho nghiên cứu thích nghi và tiến hóa giới tính trong tự nhiên.
“Chúng tôi không chỉ phát hiện một loài nhện mới, mà còn ghi nhận trường hợp lưỡng tính đầu tiên trong họ Bemmeridae,” tiến sĩ Kunsete nói. “Điều đó chứng minh vẫn còn nhiều điều thiên nhiên ẩn giấu chờ được khám phá.”
Các nhà khoa học cho rằng, phát hiện này là minh chứng cho sự linh hoạt di truyền và tiến hóa giới tính trong thế giới sinh vật, đồng thời cho thấy cách khoa học và văn hóa đại chúng giao thoa, khi một nhân vật từ anime lại trở thành cảm hứng đặt tên cho một loài mới trong tự nhiên.
Trong thế giới của nhện Inazuma, ranh giới giữa đực và cái không còn là tuyệt đối, mà là minh chứng sống động cho sự kỳ diệu và đa dạng vô tận của sự sống.
