Tin tứcMẫu hóa thạch được bảo tồn “cực kỳ hoàn hảo” này có nguồn gốc từ kỷ Phấn trắng, được tìm thấy ở vùng Kachin, Myanmar, giúp làm sáng tỏ thêm quá trình tiến hóa của loài muỗi.
Theo nghiên cứu mới, đây là ấu trùng muỗi đầu tiên được bảo tồn trong hổ phách thuộc thời kỳ này, vì trước đây các nhà khoa học chỉ phát hiện hóa thạch của cá thể muỗi trưởng thành.
Hóa thạch ấu trùng muỗi bị mắc kẹt trong hổ phách 99 triệu năm tuổi. - Ảnh: Independent.
Ấu trùng hóa thạch này được xác định là một loài mới thuộc chi mới, mang tên Cretosabethes primaevus. Trước đây, các loài muỗi cùng thời kỳ này được cho là thuộc nhóm Burmaculicinae – một nhánh đã tuyệt chủng trong họ muỗi Culicidae.
Các nhà khoa học nhận định đây là một “trường hợp cực kỳ hiếm”, vì để hình thành hóa thạch này, một giọt nhựa cây phải rơi trúng vũng nước nhỏ nơi ấu trùng sinh sống, giúp bảo tồn nó trong hổ phách.
Nhà động vật học André Amaral tại Đại học Ludwig Maximilian (Munich, Đức) cho biết, mẫu hóa thạch này rất độc đáo, bởi ấu trùng muỗi này có đặc điểm rất giống với các loài muỗi hiện đại. Trái ngược với các phát hiện hóa thạch muỗi khác cùng thời, mẫu vật này không mang những đặc điểm hình thái kỳ lạ vốn đã biến mất ở các loài hiện nay.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, loài Cretosabethes primaevus thuộc nhóm Sabethini – bao gồm cả một số loài muỗi hiện đại. Tương tự như các loài muỗi ngày nay, ấu trùng của loài này được cho là sống trong các vũng nước nhỏ tích tụ ở hốc cây hoặc giữa các bẹ lá.
Các nghiên cứu hóa thạch trước đây cho thấy nguồn gốc tiến hóa của muỗi bắt đầu từ kỷ Jura, cách đây khoảng 201–145 triệu năm. Tuy nhiên, các ước tính dựa trên phân tích ADN cho rằng loài muỗi có thể đã xuất hiện sớm hơn, từ giữa kỷ Tam Điệp và kỷ Jura, tức hơn 200 triệu năm trước.
Phát hiện này cho thấy các loài muỗi đã tuyệt chủng từng cùng tồn tại với các loài muỗi hiện đại trong kỷ Phấn trắng, cung cấp thêm manh mối giúp các nhà khoa học xác định rõ hơn thời điểm loài côn trùng này xuất hiện.
Bà Amaral nhấn mạnh các kết quả nghiên cứu cho thấy loài muỗi đã đa dạng hóa từ kỷ Jura, và hình thái ấu trùng của chúng hầu như không thay đổi trong suốt gần 100 triệu năm.
