Tin tứcTàu quỹ đạo thám hiểm sao Hỏa Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) của NASA đã ghi lại hình ảnh sao chổi 3I/ATLAS khi nó bay gần sao Hỏa vào đầu tháng 10. Tuy nhiên, đến nay – dù đã hơn một tháng trôi qua – những hình ảnh này vẫn chưa được công bố, khiến cơ quan vũ trụ Mỹ đối mặt với làn sóng chỉ trích và hoài nghi từ công chúng.
NASA cho biết việc công bố bị trì hoãn do chính phủ liên bang Mỹ tạm đóng cửa từ ngày 1/10, khiến nhân sự phải nghỉ việc tạm thời và quy trình xử lý dữ liệu bị đình trệ. Tuy vậy, trên mạng xã hội, nhiều người suy đoán NASA đang che giấu điều gì đó bất thường về vật thể này.
Sao chổi 3I/ATLAS được hệ thống cảnh báo tiểu hành tinh ATLAS phát hiện ngày 1/7, trở thành vật thể liên sao thứ ba từng được ghi nhận đi vào hệ Mặt trời – sau ‘Oumuamua (2017) và 2I/Borisov (2019). Khi tiến gần Mặt trời, 3I/ATLAS có dấu hiệu tự điều chỉnh quỹ đạo mà không hoàn toàn chịu ảnh hưởng bởi lực hấp dẫn – điều khiến giới khoa học bất ngờ.
Cả kính viễn vọng Hubble và kính James Webb đều đã hướng về 3I/ATLAS, song giới nghiên cứu vẫn đang chờ hình ảnh độ phân giải cao từ tàu MRO và tàu tự hành Perseverance chụp khi sao chổi tiến sát sao Hỏa vào ngày 6/10.
Áp lực lên NASA tăng cao sau khi Hạ nghị sĩ Anna Paulina Luna gửi thư đến quyền Giám đốc NASA Sean Duffy ngày 31/10, yêu cầu cơ quan này sớm công bố dữ liệu.
“Những hình ảnh này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách các vật thể liên sao tương tác với hệ Mặt trời. Phần sáng nhất trong ảnh sẽ cho phép xác định kích thước của 3I/ATLAS chính xác hơn,” bà Luna nêu trong thư.
Nữ nghị sĩ cho biết camera HiRISE trên tàu MRO có thể chụp ảnh với độ phân giải khoảng 19 dặm mỗi pixel, sắc nét hơn ba lần so với ảnh của Hubble chụp ngày 21/7. Bà cũng đề nghị NASA công khai toàn bộ dữ liệu sao Hỏa nếu phát hiện hoạt động bất thường trong thời điểm 3I/ATLAS di chuyển ở khoảng cách 30 triệu km so với hành tinh này.
Bà Luna dẫn lại trường hợp thiên thạch rơi gần Papua New Guinea năm 2014, khi dữ liệu NASA từng gây tranh cãi, và cho rằng minh bạch thông tin sẽ củng cố niềm tin của công chúng và hỗ trợ nghiên cứu khoa học.
Nhà vật lý thiên văn Avi Loeb (Đại học Harvard) cũng kêu gọi NASA công bố sớm hình ảnh, khẳng định “khoa học không nên trở thành con tin vì lý do hành chính”. Ông từng đưa ra giả thuyết rằng 3I/ATLAS có thể không phải là vật thể tự nhiên, khiến dư luận càng thêm tò mò.
Trong lúc tranh cãi lan rộng, ngôi sao truyền hình thực tế Kim Kardashian bất ngờ đăng bài trên mạng xã hội X: “Chuyện gì đang xảy ra với 3I ATLAS thế?”. Quyền giám đốc Duffy nhanh chóng phản hồi: “Đây là sao chổi liên sao thứ ba được ghi nhận, không có người ngoài hành tinh, không có mối đe dọa nào với Trái đất”.
Giữa không khí nặng nề, Loeb hài hước mời Kardashian tham gia nhóm nghiên cứu của ông “để tìm hiểu tận gốc”.
Theo dữ liệu quỹ đạo, 3I/ATLAS sẽ tiến gần Trái đất nhất vào ngày 19/12, ở khoảng cách 270 triệu km, không gây nguy cơ va chạm. Tuy vậy, các nhà thiên văn vẫn quan sát kỹ do sao chổi này thể hiện nhiều đặc điểm khác thường, như luồng khí phụt hướng về phía Mặt trời và quỹ đạo gần trùng với mặt phẳng hoàng đạo.
Giới khoa học và công chúng toàn cầu đang chờ NASA phá vỡ im lặng, công bố hình ảnh của MRO – dữ liệu được kỳ vọng hé lộ nhiều điều về một trong những vật thể liên sao kỳ lạ nhất từng được ghi nhận.
