Nước ngọt ăn kiêng tăng nguy cơ bệnh gan lên 60%

Một nghiên cứu mới được trình bày tại Tuần lễ Tiêu hóa Châu Âu Liên hiệp vừa qua đã bác bỏ quan niệm phổ biến rằng nước ngọt ăn kiêng là lựa chọn thay thế lành mạnh.

Nghiên cứu chưa được bình duyệt này tiết lộ rằng, việc uống chỉ một lon nước ngọt ăn kiêng mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) lên tới 60%. Trong khi đó, việc tiêu thụ đồ uống có đường (SSB) hàng ngày cũng làm tăng nguy cơ này lên 50%.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) - hay còn gọi là bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (MASLD) - là tình trạng mỡ tích tụ trong gan, có thể dẫn đến xơ gan và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan.

nuoc-ngot-071025
Tỷ lệ mắc NAFLD ở Mỹ đã tăng 50% trong ba thập kỷ qua, hiện ảnh hưởng đến khoảng 38% dân số.

Tác giả chính của nghiên cứu, Lihe Liu, tại Bệnh viện trực thuộc Đại học Tô Châu, Trung Quốc, cho biết: “Đồ uống có đường từ lâu đã bị giám sát chặt chẽ, trong khi các lựa chọn thay thế 'ăn kiêng' thường được coi là lựa chọn lành mạnh hơn”.

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy đồ uống ít đường hoặc không đường (LNSSB) thực sự có liên quan đến nguy cơ mắc MASLD cao hơn, ngay cả ở mức tiêu thụ khiêm tốn như một lon mỗi ngày”, Liu nhấn mạnh.

Nghiên cứu, dựa trên dữ liệu theo dõi gần 124.000 người tham gia UK Biobank trong 10 năm, còn chỉ ra rằng tiêu thụ đồ uống ăn kiêng cũng có liên quan đến nguy cơ tử vong do bệnh gan cao hơn.

Liu kết luận: “Những phát hiện này thách thức nhận thức phổ biến rằng những loại đồ uống này vô hại và nhấn mạnh nhu cầu xem xét lại vai trò của chúng trong chế độ ăn uống và sức khỏe gan”.

Đồ uống có đường (SSB) thúc đẩy tăng cân và tích tụ mỡ trong gan do hàm lượng đường cao gây tăng đột biến nhanh chóng lượng đường trong máu và insulin.

Đối với đồ uống ăn kiêng (ít calo), mặc dù cơ chế không trực tiếp do đường, chúng vẫn có thể ảnh hưởng đến gan thông qua nhiều con đường khác như thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến cảm giác no và tăng cảm giác thèm đồ ngọt, thậm chí có thể kích thích tiết insulin.

Nghiên cứu cũng cung cấp bằng chứng thuyết phục về giải pháp. Những người tham gia thay thế nước ngọt có đường bằng nước lọc đã giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ gần 13%, và giảm hơn 15% khi thay thế đồ uống ăn kiêng bằng nước lọc. Việc chuyển từ đồ uống có đường sang đồ uống ăn kiêng (hoặc ngược lại) không mang lại lợi ích giảm thiểu rủi ro.

Phó Giáo sư Sajid Jalil từ Trường Y Đại học Stanford, người không tham gia vào nghiên cứu, nhận xét: “Nghiên cứu cho thấy cả nước ngọt thông thường và nước ngọt ăn kiêng đều có thể gây hại cho gan theo thời gian, trong khi việc lựa chọn nước lọc hoặc nước ngọt không đường có thể giúp bảo vệ gan”.

Liu chốt lại: “Đó là lý do tại sao việc giảm thiểu rủi ro vẫn tương tự nhau bất kể loại đồ uống có đường nào được thay thế - điều này cho thấy nước là đồ uống mặc định lành mạnh nhất”.

Bình luận