Theo tờ trình của Thượng tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an, dự luật lần này bổ sung nhiều quy định mới, trong đó đáng chú ý là yêu cầu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trên không gian mạng phải định danh địa chỉ Internet (IP) của tổ chức, cá nhân sử dụng.
Địa chỉ IP được ví như “số nhà” trên không gian mạng, là cơ sở để xác định thông tin, vị trí và thiết bị truy cập. Thời gian qua việc quản lý còn nhiều bất cập: tỷ lệ tra cứu có thông tin thuê bao chưa đến 40%, gây khó khăn lớn cho công tác điều tra, bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự xã hội.
Dự thảo luật cũng bổ sung quy định về kinh phí bảo đảm an ninh mạng, trong đó các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị phải dành tối thiểu 10% tổng kinh phí dự án công nghệ thông tin cho công tác bảo vệ an ninh mạng.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới khẳng định hồ sơ dự luật đủ điều kiện trình ra Quốc hội thảo luận.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá an ninh mạng là vấn đề thời sự nóng bỏng. Ông cho rằng dự thảo cần xác định rõ các đối tượng chịu tác động, từ cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, cá nhân cho đến tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam. Đồng thời, phạm vi điều chỉnh phải bao gồm cả tấn công mạng, thu thập dữ liệu trái phép, phát tán thông tin sai lệch.
Chủ tịch Quốc hội cảnh báo sự phát triển của công nghệ AI vừa mang lại lợi ích, vừa tiềm ẩn rủi ro. Ông dẫn chứng thực tế: AI có thể giả giọng nói, cắt ghép hình ảnh để tống tiền, trong khi máy chủ thường đặt ở nước ngoài gây khó khăn trong xử lý.
Một trong những vấn đề được quan tâm là làm rõ sự khác biệt giữa an ninh mạng và an toàn thông tin. Theo Chủ tịch Quốc hội, an ninh mạng liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia và phòng chống tội phạm mạng, trong khi an toàn thông tin tập trung vào bảo mật dữ liệu và hệ thống kỹ thuật.
Phân định ranh giới rõ ràng sẽ tránh xung đột pháp lý khi áp dụng luật, đồng thời xác định cụ thể trách nhiệm của từng cơ quan quản lý từ đó nâng cao hiệu quả thực thi.
Một điểm nhấn quan trọng khác là vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân. Với các nền tảng mạng xã hội và dịch vụ xuyên biên giới việc thu thập, sử dụng dữ liệu người dùng ngày càng phức tạp.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần xây dựng cơ chế xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm quyền riêng tư, bao gồm thu thập, sử dụng dữ liệu trái phép. Đồng thời, đề xuất thành lập cơ quan chuyên trách giám sát việc thực thi các quy định về dữ liệu cá nhân.
Theo đánh giá của nhiều đại biểu, tội phạm mạng ngày càng tinh vi, thường hoạt động từ nước ngoài và lợi dụng máy chủ của các nền tảng lớn như Facebook, Google, TikTok. Dự luật cần cập nhật quy định về các loại hình tội phạm mạng mới, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế để trao đổi thông tin, phối hợp điều tra, xử lý vi phạm.
Dự thảo cũng tính đến việc sử dụng công nghệ tiên tiến như AI và phân tích dữ liệu lớn để giám sát, phát hiện, ngăn chặn tội phạm. Tuy nhiên, cần thiết lập hành lang pháp lý chặt chẽ để tránh lạm dụng, đảm bảo cân bằng giữa an ninh và quyền riêng tư của công dân.